Quảng Ngãi Nghĩa Thục

Lu Hà Và Cao Bá Nhạ Chùm 1

 

Nỗi Niềm Oan Trái

Cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 1

 

Trăng sao vằng vặc quê nhà

Ngân hà u uẩn quan nha thói đời

Làm sao thấu tới cõi trời

Nam Tào Bắc Đẩu kiếp người trầm luân

 

Chư tăng Phật độ thế nhân

Gia Tô tín hữu lần khân đoái hoài

Nho gia đạo pháp bi ai

Cuốc kêu khắc khoải linh đài thâu canh

 

Trước sau giữ tấm lòng thành

Nỗi niềm oan trái thanh danh tỏ bày

Tám thu dầu dãi đắng cay

Văn chương dòng họ ai hay vẽ vời

 

Xuất thân khoa bảng một thời

Cao Dương võng lọng thảnh thơi chữ vàng

Chim hồng hộc, được vẻ vang

Đêm soi Lưu Hướng ngày sang vân trình

 

Tràng Khanh nấu sử sôi kinh

Trọng Thư Thái Ất anh minh giật cờ

Trớ trêu cảnh ngộ bơ thờ

Trần gian trái khoáy xác xơ nhân tình

 

Còn đâu thế thái phẩm bình

Nửa đời tiên phụ trung trinh phụng thờ

Giá cầm Triệu Biện sững sờ

Hạc vàng thư phụng vần thơ  vịnh đào

 

Hà Dương phải buổi lao đao

Ngư Dương hát lúa thanh tao với đời

Thánh minh mưa móc chơi vơi

Tử  Văn nổi trận lệ rơi đôi hàng

 

Ngồi chơi Lý Bạch muộn màng

Hồn thơ tức tưởi bẽ bàng dở dang

Âm u ngục tối giá băng

Tiêu ma sự nghiệp tuyết hằng phỉ phong

 

Hết rồi ngày tháng thong dong

Điếc tai luân tuất cầu mong ích gì?

Đời ta như cánh chim di

Chập chờ đom đóm rầm rì bóng đêm

 

Vườn rau ao cá êm đềm

Quê hương chòm xóm bên thềm ánh trăng

Vợ hiền con cái thung thăng

Bỗng dưng tan tác phũ phàng  gió sương

 

Ngóng trông Hoàng thượng đoái thương

Đèn trời soi xét cương thường quốc gia

Tử sinh dao cắt chia lìa

Sập sè nấm cỏ mộ bia điêu tàn

 

Trăm năm thiên hạ luận bàn

Nghìn thu miệng lưỡi thế gian phũ phàng

Còn ai  thắp một nén nhang

Người qua kẻ lại ngỡ ngàng đứng coi ?

 

* Nguyên tác thơ song thất lục bát “ Tình Tự Khúc”

10.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 2

 

Lắng nghe hồn lạc mưa rơi

Cáo chồn hoang dã chuột dơi bầy đàn

Mạch ngầm rên rỉ ứa tràn

Thị phi bia đá thế gian khóc cười

 

Hai cành ấm lạnh tả tơi

Hàn mai một khóm rong chơi bướm vàng

Đường mây trở lại xóm làng

Mùa xuân hoa nở họ hàng bình an

 

Tiếng dơ rửa sạch long nhan

Bình tan gương vỡ giang san ngậm ngùi

Nỡ nào tận diệt chôn vùi

Nắm xương hài cốt đen thui dạ đài

 

Phù sinh thoi thóp trần ai

Tru di tam tộc u hoài ngàn thu

Hoàng tuyền khói tỏa âm u

Một đoàn dắt díu mịt mù đi đâu?

 

Trẻ già lớn bé từng xâu

Nại Hà sóng giữ chân cầu biệt ly

Bia truy lệ, mảnh nhung y

Hiếu trung quốc báo âm ty thẹn lòng

 

Nhạn sa bến nước sầu đong

Sông Hương núi Ngự thong dong cánh buồm

Quan nha lính lệ à uôm

Cung dâu yến sợ cá tôm giật mình

 

Cắn tay nhỏ máu thánh minh

Cửu trùng trễ nải xem khinh tơ mành

Phụng hoàng thư đến Mao Khanh

Đường xa thăm thẳm cao xanh giãi bày

 

Từng trang huyết lệ đắng cay

Đục trong gạn lọc xưa nay tỏ tường 

Triều đình thần tử vấn vương

Tôi con thủ phận hiền lương thuở nào

 

Khỏi cầu chiết liễu thanh tao

Cố nhân còn nhớ thi hào mấy ai?

Phong trần bặm bụi dấu hài

Nghẹn ngào sơn hải canh dài lệ chan

 

Thú ca ngâm, cảnh bần hàn

Học trò dạy bảo khuyên can sớm chiều

Nhà tranh vách đất liêu xiêu

Lần hồi ngày tháng hoang liêu cỏ bồng

 

Vào ra dăm chú tiểu đồng

Thiếu Lăng thủ tự ngóng trông thái hòa

Tráp Vĩnh Phúc, giọt mực nhòa

Chuông chùa văng vẳng một tòa hương sen

 

Trầm luân nếm trải bao phen

Sân Trình cửa Khổng luyện rèn nho gia

Thơ văn đàn hạc trau tria

Thịnh đường chẳng để bên rìa rừng hoang.

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

11.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 3

 

Giang hồ mến cảnh lang thang

Thay hình đổi dạng vào làng hàn nho

Dần dà rồi cũng đỡ lo

Túi thơ Tư Mã thăm dò gần xa

 

Đào Am vườn chủ thần hoa

Cúc mươi dăm khóm nhạt nhòa trúc mai

Tần ngần nghĩ chuyện khứ lai

Hôm nay tạm ổn ngày mai thế nào?

 

Nhân duyên se kết chỉ đào

Thê nhi quấn quít dạt dào oanh ca

Mỏi mòn Vương Xán thiết tha

Ngẩn ngơ Hướng Tú cửa nhà khang trang

 

Cầu mong chữ Gấm chiếu Vàng

Nửa đêm thức giấc mơ màng nẻo xa

Chập chờn một dải Ngân Hà

Dòm xong cửa sổ cung Nga thẹn thùng

 

Đại dương sóng vỗ chập chùng

Để hồn di thể tận trung lời thề

Thiên kim muôn dặm sơn kê 

Ghi lòng tạc dạ dãi dề nắng mưa

 

Na Sơn bảng lảng mây đưa

Đầy tràn Châu Thủy sớm trưa sụt sùi

Hoạn Kiều thương cảm ngậm ngùi

Trường Giang bi thảm dập vùi não thân

 

Chần chừ nấn ná lần khân

Muôn loài thụ tạo ngại ngần tử sinh

Vì sao ta phải liều mình?

Tinh cha huyết mẹ thiên đình sáng soi

 

Hiếu sinh trời đất rạch ròi

Thần linh chứng giám mặn mòi tào khang

Dấu đi kiên quyết mọi đàng

Dây mơ dễ má họ hàng liên can

 

Cảm hoài năm tháng chứa chan

Nghêu ngao đồng tử nghèo nàn thanh tao

Tiêu sầu ướt thấm giấy đào

Châu sa ngấn lệ nghẹn ngào câu thơ

 

Người buồn phong cảnh bơ thờ

Thông gầy như trúc xác xơ liễu vàng

Mây đen sầm sập sấm vang

Lơ thơ rèm cửa thiếp chàng bên nhau

 

Mặn nồng con cá lá rau

Bữa no bữa đói quả cau lá trầu

Đá vàng một cuộc bể dâu

Uyên ương một cặp đĩa dầu hư hao

 

Vợ hiền thơm thảo yếm đào

Con thơ bú mớm sữa trào vành môi

Ngày vui ngấn ngủi than ôi!

Bỗng đâu ngăn cách xa xôi cửu trùng.

 

12.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 4

 

Màn đêm sương phủ mịt mùng

Tám năm dư phải chập chùng biển khơi

Phập phồng ánh nắng mặt trời

Gia đình nặng gánh tả tơi búa dìu

 

Cảnh nhà xơ xác buồn thiu

Hoàng hôn chiếc bóng đìu hiu tiếng gà

Chạnh lòng nhớ mẹ thương cha

Vợ con nheo nhóc xót xa não nùng

 

Đòn roi cai ngục rợn rùng

Hỏi tra mánh lới lạnh lùng xiết bao

Từ đâu vu khống kẻ nào?

Làm sao biết được máu trào tim gan

 

Nhẫn tâm chúng dám lường gàn

Để ta phải chịu trăm ngàn khổ đau

Gia phong đạo hạnh trước sau

Bụi trần phủ lấp vàng thau lu mờ

 

Ngày nay nào có khi ngờ

Tai bay vạ gió dật dờ bước chân

Lao đao nếm trải phong trần

Dằng dai kiếp trước gian truân đủ mùi

 

Thanh danh gia phả ngậm ngùi

Thương đàn con cháu dập vùi bùn đen

Kinh luân đầy bụng luyện rèn

Văn chương ba thước ngợi khen xa gần

 

Tờ oan mở ngỏ phân trần

Xá thư chờ đợi thánh ân đêm ngày

Thương tình nhi nữ rủi may

Phòng the lạnh lẽo lắt lay gió lùa

 

Chiều buông văng vẳng chuông chùa

Nhạn bay tăm cá bốn mùa ai hay

Mặc nhiên vũ trụ vần xoay

Oan khiên thế sự đọa đày chẳng tha

 

Lưới trời lồng lộng bao la

Hiền lương gian ác Phật Đà chứng tâm

Nỗi niềm oan khuất tím bầm

Dao hàn cứa thịt tình thâm giống nòi

 

Mong manh thân phận lẻ loi

Tổ tiên chín suối thiệt thòi cháu con

Đan thành trọn tấm lòng son

Trời xanh mưa móc may còn thấm chăng?

 

Cầu cho trọn mối xích thằng

Vinh danh gia tộc tuyết hằng phỉ phong

Gia Tô có Chúa Quan Phòng

Nho gia Khổng Mạnh thong dong nhiễu điều

 

Đài gương trong suốt bao nhiêu

Đền ơn khuyển mã còn nhiều về sau

Dặn dò nối tiếp theo nhau

Mưa dầm nắng dãi nát nhàu cỏ cây

 

Tan xương nát thịt óc lầy

Ngậm vành kết cỏ giãi bầy tim gan

Triều đình văn võ bá quan

Công minh chính trực khuyên can Thượng Hoàng?

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

13.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 5

 

Liệu bề ẩn dật trong làng

Vùng xa hẻo lánh còn ràng buộc ai?

Gia hương chẳng ngại khứ lai

Gỡ dần thế bí ngày mai thái hòa

 

Hèn ra sơn thủy nhạt nhòa

Một sương hai nắng thỏa hoa đôi phần

Sớm khuya thê tử ân cần

Bát cơm manh áo lựa lần tiến kinh

 

Muôn tâu thánh thượng quang vinh

Khấu đầu trăm lạy thánh minh trợ phù

Nhi thần bèo bọt phù du

Thủy triều sóng dữ hoang vu dập dờn

 

Trời giông bão giật từng cơn

Phá tan giấc ngủ chập chờn bấy lâu

Nhà tranh vách đất mưa ngâu

Tưởng rằng khuây khỏa đĩa dầu đầy vơi

 

Mấy năm ngõ vắng sương rơi

Xóm làng thanh tịnh là nơi náu mình

Bỗng đâu sấm sét thất kinh

Lửa rừng đuốc cháy quân binh quanh nhà

 

Gớm thay bụng mọc lông gà

Đặt điều vẽ bóng sai nha cửa quyền

Ngựa hươu thay đổi gọi tên

Oan khiên giá họa bạc tiền cầm tay

 

Không xương miệng lưỡi cáo cầy

Từ không nói có đọa đầy chu di

Bên thềm lăn lóc thê nhi

Gần xa tức tưởi xầm xì xóm thôn

 

Người nách thước, kẻ vô hồn

Dao phay mã tấu du côn bạo tàn

Đan biều vung búa đập tan

Lợn gà eo óc kêu van Tiểu Đồng

 

Đầu trâu mặt ngựa sổng chuồng

Rụng rời khung cửi tấn công điên cuồng

Ngảnh trông yếm thắm chỉ hồng

Con thơ khát sữa bế bồng khổ đau

 

Gông cùm xiềng xích tranh nhau

Một khung cũi sắt nhuốm màu máu tươi

Than ôi! Kẻ khóc người cười

Áo quần xộc xệch tả tơi não nùng

 

Giáo gươm sáng loáng hãi hùng

Loăn xoăn mái tóc rợn rùng hương lân

Ngẩn ngơ miệng nói đưa chân

Giọt phiền lai láng tủi thân má đào!

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

14.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc tho Cao Bá Nhạ bài 6

 

Cầm tay bịn rịn nghẹn ngào

Dặn dò vội vã thều thào bên tai

Qua cơn bĩ cực thái lai

Đèn trời soi sáng ngày mai rõ ràng

 

Bấy lâu ta đã dấu nàng

Dớp nhơ chú để họ hàng oan khiên

Thẹn lòng nghĩ tới tổ tiên

Sương rơi chắn lối sầu miên vương cầu

 

Bàng hoàng chẳng biết đi đâu?

Hương Sơn Ô Mễ dãi dầu mây bay

Mấy lần lạc lối nào hay

Yến bay thấp thoáng hôm nay chia lìa

 

Tiếng man ráo rác bên rìa

Quyên kêu khản giọng đầm đìa giọt châu

Phong phanh tà áo diềm bâu

Đỏ hoe khóe hạnh mái đầu rối tung

 

Heo may cỏ lác mịt mùng

Gập ghềnh vó ngựa não nùng thê lương

Ngại ngùng chắn gió che sương

Thương thân tứ đại dặm đường xa xôi

 

Chuông chùa cổ tự mấy hồi

Trống quan thành giục một thôi lại dừng

Người qua kẻ lại rửng rưng

Hết đêm lại tối đếm từng xóm thôn

 

Dạ bời ruột rối bồn chồn

Gông cùm ba thước thần hồn bơ vơ

Một gian cũi khóa hững hờ

Thư sinh đổi dạng xác xơ thân gày

 

Ai ngờ cảnh ngộ bước này

Bồ hòn ngậm đắng nuốt cay giận hờn

Lạnh lùng gió thổi từng cơn

Thói đời giả dối thờn bơn méo mồm

 

Cóc ngồi đáy giếng chồm hôm

Rêu rao đức trị tay ôm bọc tiền

Minh quân ơi hỡi hoàng thiên

Trời xanh thấu tỏ mọi miền trần gian

 

Đằng vân bụi phủ quân ran

Tiếng loa xé óc người oan qua đường

Gần xa trăm miệng phố phường

Xầm xì to nhỏ tha phương chặng dài

 

Ngẫm mình một đóa hoa mai

Hàn nho lưu lạc u hoài sầu thu

Vẳng nghe khúc hát như ru

Thanh tao đàn hạc vân du nửa đời

 

Hai vầng nhật nguyệt sáng soi

Rọi từng can phế rạch ròi thủy chung

Lòng son thấu tới cửu trùng

Nào ai lữ khách bạn cùng tri âm

 

Hàng cây rơi lệ thương thầm

Khai Phong Bao Chửng nuôi mầm tương lai

Gác vàng lồ lộ lục nhai

Hãi hùng nghi vệ thượng đài viển vông

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

16.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 7

 

Công đường mỏi cổ ngóng trông

Linh tê đuốc sáng non bồng kỳ oan

Bức tranh vân cẩu gian nan

Soi lòng bảo kính lệnh ban lính truyền

 

Giải trình hờ hững ngó xiên

Đen xì mặt sắt phán liền đuổi ra

Thanh thiên bạch nhật quan tòa

Đông Thành phó xuống nhạt nhòa lệ rơi

 

Đường qua Bắc Lộ tả tơi

Hàng hoa gánh nặng rã rời thân côi

Cỏ cây đất khách bồi hồi

Tràng đê một dải mây trôi chợ chiều

 

Lênh đênh mặt nước tiêu điều

Thuyền nan chấp chới cánh diều lượn qua

Hoàng hôn tím huế sim mua

Ngàn dâu xanh ngắt bốn mùa huyện Gia

 

Còng lưng sao nỡ về già

Mặt còn non choẹt đầm đìa hạt mưa

Vượt qua bến Ái lưa thưa

Cảnh thì như cũ bạn xưa đâu còn?

 

Quanh co ngõ trúc lối mòn

Tiếng gà eo óc héo hon cõi lòng

Nắng trưa xua đuổi long đong

Mặc hồn du tử xuôi dòng biệt ly

 

Phong trần nhàu nát nhung y

Phẩm hàm tiến sĩ kinh kỳ mù sương

Ngậm ngùi tưởng nhớ quê hương

Dớp nhà chồng chất đoạn trường khổ đau

 

Mây đen sầm sập ruổi mau

Thương người vợ trẻ bạc màu liễu thanh

Sớm vừa bước tới Giang Thành

Chiều hôm giục giã Sơn Thành hầu quan

 

Cậy nhờ mưa móc giang san

Đêm sương lạnh lẽo dao hàn cắt da

Hãi hùng giữa lúc canh ba

Trải qua ác mộng Nại Hà cầu mây

 

Trời cao vực thẳm đất dày

Kể chi trăm miệng đọa đầy một thân

Hiến phù lịnh tiễn quân thần

Công đình nghiêm ngặt phân trần thực hư

 

Bao công thiết diện vô tư

Hiếm hoi kỳ án chân như Phật Đà

Trầm luân muôn nẻo sa bà

Đứng ra bệnh vực sai nha phục tòng?

 

Tuyệt đường sinh lộ hằng mong

Tăm hơi mù mịt gữa dòng biển khơi

Lạc đàn cánh én chơi vơi

Bao năm thất giáo hỡi người đằng la

 

Sợi dây ràng buộc vào ta

Bàn tay năm ngón nhìn ra vắn dài

Thâu canh khắc lậu u hoài

Bỉnh di nỡ để  lòng ai phũ phàng? 

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

16.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái 

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 8

 

Yêu ma bầy quỷ nhập tràng

Liên minh dối trá đá vàng đảo điên

Đặt điều che mắt hoàng thiên

Phì gia béo tốt bạc tiền đầy rương

 

Thị phi phá rối kỷ cương

Huống chi lành dữ mọi đường khác nhau

Cỏ cây mưa nắng nát nhàu

Trập trùng bình địa bạc màu áo nâu

 

Cha con chìm đắm bể sâu

Chuyến đò oan khuất mái đầu bạc phơ

Ngũ Viên hốc hác bơ phờ

Trăm tai nghìn mắt xác xơ thân gầy

 

Thôn lân lầm lũi bấy chầy

Gió giăng bầu bạn gian ngay tỏ tường

Trắng đen tâm địa bất lương

Ngược cành lá mọc bốn phương đất trời

 

Đơn côi hàn sĩ chơi vơi

Mẹ cò con vạc tả tơi tháng ngày

Chia đàn xẻ nghé đến nay

Hai thân rầu rĩ đắng cay tấc lòng

 

Đan thành giữ tấm gương trong

Hôi tanh chẳng bợn xuôi dòng sông Hương

Trời cao thấu tỏ khôn lường

Đĩa dầu hao cạn văn chương miệt mài

 

Thú vui tháng rộng ngày dài

Tổ tiên báo đáp trang đài nguyệt hoa

Nay trình thượng phẩm phúc tòa

Đơn qua trát lại nhạt nhòa khói sương

 

Trải bao thế kỷ tang thương

Chu di tam tộc pháp trường triền miên

Ai ngờ án Lệ Chi Viên

Oan hồn chủng tử mọi miền quốc gia

 

Ấu thơ cho tới tuổi già

Chân tay co quắp đầm đìa máu tươi

Phù sinh nặng kiếp con người

Chuộc thân trâu ngựa cũng đời bỏ đi

 

Than ôi! Nam tử tu mi

Thẹn thùng kẻ sĩ u tì trắng tay

Trần gian đổi lại ăn mày

Màn trời chiếu đất cỏ may bạn cùng

 

Nâu sồng dưa muối thủy chung

Cửa chùa nương náu ung dung tháng ngày

Bớt bao phiền muộn đắng cay

Nỗi niềm tâm sự tỏ bày ruột gan

 

Ai gây gia biến gian nan

Cha ông tích lũy chứa chan ân tình

Dằng dai như bóng với hình

Mình làm mình chịu triều đình nào tha?

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

17.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 9

 

Huyện đường thu ấn quan nha

Thanh tao tiết hạnh thương cha một đời

Hồn thiêng chẳng nói nên lời

Sợi dây oan nghiệt chơi vơi giữa dòng

 

Đôi bờ bên đục bên trong

Bão giông cuồng nộ long đong mạn thuyền

Khách thơ gõ cửa hoàng thiên

Tu tâm tích đức oan khiên chẳng từ?

 

Cam lồ nhành liễu chân như

Liều thân một chén thực hư ích gì?

Tam Thai Bích Lạc thầm thì

Huyền Đô Ngũ Nhạc rầm rì suối reo

 

Ngẩn ngơ bước tới chân đèo

Sông mê bến khổ hắt heo gió lùa

Mây xanh gửi lại bốn mùa

Hiếu trung báo đáp sim mua tím lòng

 

Nhà huyên khấn nguyện cầu mong

Nghe tin cánh nhạn thong dong cửa thiền

Bao năm ngậm khối ưu phiền

Cù lao chín chữ ơn đền kiếp sau

 

Nợ Đại Tạo, chẳng phai màu

Bụi nào che lấp vàng thau rạch ròi

Công cha nghĩa mẹ mặn mòi

Ghi lòng tạc dạ sáng soi Ngân Hà 

 

Dòm song lấp ló Hằng Nga

Nỗi niềm cô quạnh cửa nhà vắng teo

Liễu bồ phên vách hắt heo

Gieo đào trả mận cảnh nghèo xác xơ

 

Lại còn bìu dín con thơ

Trong ngoài tưởng nhớ ngẩn ngơ sớm chiều

Nhà băng gối đá tiêu điều

Một manh chiếu rách cô liêu phận mình

 

Đứng ngồi chiếc bóng in hình

Nam Xương thiếu phụ thần linh cảm sầu

Chao đèn lăn lóc bể dâu

Chân trời xa lắc mái đầu tuyết sương

 

Thủy chung trọn đạo cương thường

Hồng nhan bạc mệnh đoạn trường khổ đau

Quả cà con cá lá rau

Muối dưa thanh đạm bạc màu phấn son

 

Còn đâu sắc mặt tươi ròn

Chân chim rám nắng mỏi mòn trũng sâu

Hồ thu chất chứa âu sầu

Canh ba gà gáy đĩa dầu hư hao!

 

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

18.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 10

 

Đầm đìa khóe hạnh tuôn trào

Gối thêu nhầu nát nghẹn ngào hạc ơi!

Chim sa cá lặn mây trời

Thuyền tơ chấp chới  thương người biệt ly

 

Lục tìm chi nữa nhung y

Mồ hôi ấm lạnh ầm ỳ sấm vang

Mưa ngâu ướt cánh bướm vàng

Án thư nghi ngút khói nhang phụng thờ

 

Ông bà tiên tổ mong chờ

Độ trì con cháu giắc mơ tái hồi

Ngưu Lang Chức Nữ lìa đôi

Nhịp cầu ô thước xa xôi sóng gào

 

Đường kia lối nọ lao đao

Dòng sông uấn khúc bến đào buông tay

Còn ai khóc mướn thương vay

Để người vợ trẻ đắng cay giận hờn…

 

Yêu ma ngạ quỷ chập chờn

Đoàn quân áo vải nổi cơn điên khùng

Sau lưng đâm lén phản thùng

Dây mơ dễ má lạnh lùng buộc ta?

 

Đặt điều đơm đặt gần xa

Cú diều miệng lưỡi sai nha rập rình

Ví liều chẳng tiếc thương mình

Bùn nhơ rửa sạch oan tình thì sao?

 

Trọn đời hàn sĩ thanh tao

Bấy lâu gìn giữ lẽ nào bỏ đi?

Thẹn lòng nam tử tu mi

Sân Trình cửa Khổng so bì với ai?

 

Cha ông lương đống văn tài

Ơn nhờ mưa móc dấu hài triều cương

Một người gây nợ đao thương

Khổ đau ba họ thê lương não nùng

 

Dương tà khuất bóng mịt mùng 

Nhởn nhơ đom đóm trập trùng rong chơi

Tìm đâu góc bể chân trời

Kẻ còn người mất lệ rơi đôi hàng

 

Mong chi trở lại xóm làng

Chôn nhau cắt rốn khang trang cửa nhà?

Hoàng hôn chim chíp tiếng gà

Ông bà cô chú mẹ cha thái hòa

 

Đồng hồ thánh thót nhạt nhòa

Cây nêu tràng pháo thềm hoa vui vầy

Mùa xuân xanh ngát cỏ cây

Chim bay mùa hạ thỏ bầy mây cao

 

Mùa thu ngọn gió lao xao

Đông về heo hút thì thào giọt sương

Nam Cai cành liễu vấn vương

Thái Hà cò vạc quê hương tìm về.

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát “Tình Tự Khúc“

19.1.2020 Lu Hà 

 

Lu Hà Và Cao Bá Nhạ Chùm 1

 

Nỗi Niềm Oan Trái

Cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 1

 

Trăng sao vằng vặc quê nhà

Ngân hà u uẩn quan nha thói đời

Làm sao thấu tới cõi trời

Nam Tào Bắc Đẩu kiếp người trầm luân

 

Chư tăng Phật độ thế nhân

Gia Tô tín hữu lần khân đoái hoài

Nho gia đạo pháp bi ai

Cuốc kêu khắc khoải linh đài thâu canh

 

Trước sau giữ tấm lòng thành

Nỗi niềm oan trái thanh danh tỏ bày

Tám thu dầu dãi đắng cay

Văn chương dòng họ ai hay vẽ vời

 

Xuất thân khoa bảng một thời

Cao Dương võng lọng thảnh thơi chữ vàng

Chim hồng hộc, được vẻ vang

Đêm soi Lưu Hướng ngày sang vân trình

 

Tràng Khanh nấu sử sôi kinh

Trọng Thư Thái Ất anh minh giật cờ

Trớ trêu cảnh ngộ bơ thờ

Trần gian trái khoáy xác xơ nhân tình

 

Còn đâu thế thái phẩm bình

Nửa đời tiên phụ trung trinh phụng thờ

Giá cầm Triệu Biện sững sờ

Hạc vàng thư phụng vần thơ  vịnh đào

 

Hà Dương phải buổi lao đao

Ngư Dương hát lúa thanh tao với đời

Thánh minh mưa móc chơi vơi

Tử  Văn nổi trận lệ rơi đôi hàng

 

Ngồi chơi Lý Bạch muộn màng

Hồn thơ tức tưởi bẽ bàng dở dang

Âm u ngục tối giá băng

Tiêu ma sự nghiệp tuyết hằng phỉ phong

 

Hết rồi ngày tháng thong dong

Điếc tai luân tuất cầu mong ích gì?

Đời ta như cánh chim di

Chập chờ đom đóm rầm rì bóng đêm

 

Vườn rau ao cá êm đềm

Quê hương chòm xóm bên thềm ánh trăng

Vợ hiền con cái thung thăng

Bỗng dưng tan tác phũ phàng  gió sương

 

Ngóng trông Hoàng thượng đoái thương

Đèn trời soi xét cương thường quốc gia

Tử sinh dao cắt chia lìa

Sập sè nấm cỏ mộ bia điêu tàn

 

Trăm năm thiên hạ luận bàn

Nghìn thu miệng lưỡi thế gian phũ phàng

Còn ai  thắp một nén nhang

Người qua kẻ lại ngỡ ngàng đứng coi ?

 

* Nguyên tác thơ song thất lục bát “ Tình Tự Khúc”

10.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 2

 

Lắng nghe hồn lạc mưa rơi

Cáo chồn hoang dã chuột dơi bầy đàn

Mạch ngầm rên rỉ ứa tràn

Thị phi bia đá thế gian khóc cười

 

Hai cành ấm lạnh tả tơi

Hàn mai một khóm rong chơi bướm vàng

Đường mây trở lại xóm làng

Mùa xuân hoa nở họ hàng bình an

 

Tiếng dơ rửa sạch long nhan

Bình tan gương vỡ giang san ngậm ngùi

Nỡ nào tận diệt chôn vùi

Nắm xương hài cốt đen thui dạ đài

 

Phù sinh thoi thóp trần ai

Tru di tam tộc u hoài ngàn thu

Hoàng tuyền khói tỏa âm u

Một đoàn dắt díu mịt mù đi đâu?

 

Trẻ già lớn bé từng xâu

Nại Hà sóng giữ chân cầu biệt ly

Bia truy lệ, mảnh nhung y

Hiếu trung quốc báo âm ty thẹn lòng

 

Nhạn sa bến nước sầu đong

Sông Hương núi Ngự thong dong cánh buồm

Quan nha lính lệ à uôm

Cung dâu yến sợ cá tôm giật mình

 

Cắn tay nhỏ máu thánh minh

Cửu trùng trễ nải xem khinh tơ mành

Phụng hoàng thư đến Mao Khanh

Đường xa thăm thẳm cao xanh giãi bày

 

Từng trang huyết lệ đắng cay

Đục trong gạn lọc xưa nay tỏ tường 

Triều đình thần tử vấn vương

Tôi con thủ phận hiền lương thuở nào

 

Khỏi cầu chiết liễu thanh tao

Cố nhân còn nhớ thi hào mấy ai?

Phong trần bặm bụi dấu hài

Nghẹn ngào sơn hải canh dài lệ chan

 

Thú ca ngâm, cảnh bần hàn

Học trò dạy bảo khuyên can sớm chiều

Nhà tranh vách đất liêu xiêu

Lần hồi ngày tháng hoang liêu cỏ bồng

 

Vào ra dăm chú tiểu đồng

Thiếu Lăng thủ tự ngóng trông thái hòa

Tráp Vĩnh Phúc, giọt mực nhòa

Chuông chùa văng vẳng một tòa hương sen

 

Trầm luân nếm trải bao phen

Sân Trình cửa Khổng luyện rèn nho gia

Thơ văn đàn hạc trau tria

Thịnh đường chẳng để bên rìa rừng hoang.

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

11.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 3

 

Giang hồ mến cảnh lang thang

Thay hình đổi dạng vào làng hàn nho

Dần dà rồi cũng đỡ lo

Túi thơ Tư Mã thăm dò gần xa

 

Đào Am vườn chủ thần hoa

Cúc mươi dăm khóm nhạt nhòa trúc mai

Tần ngần nghĩ chuyện khứ lai

Hôm nay tạm ổn ngày mai thế nào?

 

Nhân duyên se kết chỉ đào

Thê nhi quấn quít dạt dào oanh ca

Mỏi mòn Vương Xán thiết tha

Ngẩn ngơ Hướng Tú cửa nhà khang trang

 

Cầu mong chữ Gấm chiếu Vàng

Nửa đêm thức giấc mơ màng nẻo xa

Chập chờn một dải Ngân Hà

Dòm xong cửa sổ cung Nga thẹn thùng

 

Đại dương sóng vỗ chập chùng

Để hồn di thể tận trung lời thề

Thiên kim muôn dặm sơn kê 

Ghi lòng tạc dạ dãi dề nắng mưa

 

Na Sơn bảng lảng mây đưa

Đầy tràn Châu Thủy sớm trưa sụt sùi

Hoạn Kiều thương cảm ngậm ngùi

Trường Giang bi thảm dập vùi não thân

 

Chần chừ nấn ná lần khân

Muôn loài thụ tạo ngại ngần tử sinh

Vì sao ta phải liều mình?

Tinh cha huyết mẹ thiên đình sáng soi

 

Hiếu sinh trời đất rạch ròi

Thần linh chứng giám mặn mòi tào khang

Dấu đi kiên quyết mọi đàng

Dây mơ dễ má họ hàng liên can

 

Cảm hoài năm tháng chứa chan

Nghêu ngao đồng tử nghèo nàn thanh tao

Tiêu sầu ướt thấm giấy đào

Châu sa ngấn lệ nghẹn ngào câu thơ

 

Người buồn phong cảnh bơ thờ

Thông gầy như trúc xác xơ liễu vàng

Mây đen sầm sập sấm vang

Lơ thơ rèm cửa thiếp chàng bên nhau

 

Mặn nồng con cá lá rau

Bữa no bữa đói quả cau lá trầu

Đá vàng một cuộc bể dâu

Uyên ương một cặp đĩa dầu hư hao

 

Vợ hiền thơm thảo yếm đào

Con thơ bú mớm sữa trào vành môi

Ngày vui ngấn ngủi than ôi!

Bỗng đâu ngăn cách xa xôi cửu trùng.

 

12.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 4

 

Màn đêm sương phủ mịt mùng

Tám năm dư phải chập chùng biển khơi

Phập phồng ánh nắng mặt trời

Gia đình nặng gánh tả tơi búa dìu

 

Cảnh nhà xơ xác buồn thiu

Hoàng hôn chiếc bóng đìu hiu tiếng gà

Chạnh lòng nhớ mẹ thương cha

Vợ con nheo nhóc xót xa não nùng

 

Đòn roi cai ngục rợn rùng

Hỏi tra mánh lới lạnh lùng xiết bao

Từ đâu vu khống kẻ nào?

Làm sao biết được máu trào tim gan

 

Nhẫn tâm chúng dám lường gàn

Để ta phải chịu trăm ngàn khổ đau

Gia phong đạo hạnh trước sau

Bụi trần phủ lấp vàng thau lu mờ

 

Ngày nay nào có khi ngờ

Tai bay vạ gió dật dờ bước chân

Lao đao nếm trải phong trần

Dằng dai kiếp trước gian truân đủ mùi

 

Thanh danh gia phả ngậm ngùi

Thương đàn con cháu dập vùi bùn đen

Kinh luân đầy bụng luyện rèn

Văn chương ba thước ngợi khen xa gần

 

Tờ oan mở ngỏ phân trần

Xá thư chờ đợi thánh ân đêm ngày

Thương tình nhi nữ rủi may

Phòng the lạnh lẽo lắt lay gió lùa

 

Chiều buông văng vẳng chuông chùa

Nhạn bay tăm cá bốn mùa ai hay

Mặc nhiên vũ trụ vần xoay

Oan khiên thế sự đọa đày chẳng tha

 

Lưới trời lồng lộng bao la

Hiền lương gian ác Phật Đà chứng tâm

Nỗi niềm oan khuất tím bầm

Dao hàn cứa thịt tình thâm giống nòi

 

Mong manh thân phận lẻ loi

Tổ tiên chín suối thiệt thòi cháu con

Đan thành trọn tấm lòng son

Trời xanh mưa móc may còn thấm chăng?

 

Cầu cho trọn mối xích thằng

Vinh danh gia tộc tuyết hằng phỉ phong

Gia Tô có Chúa Quan Phòng

Nho gia Khổng Mạnh thong dong nhiễu điều

 

Đài gương trong suốt bao nhiêu

Đền ơn khuyển mã còn nhiều về sau

Dặn dò nối tiếp theo nhau

Mưa dầm nắng dãi nát nhàu cỏ cây

 

Tan xương nát thịt óc lầy

Ngậm vành kết cỏ giãi bầy tim gan

Triều đình văn võ bá quan

Công minh chính trực khuyên can Thượng Hoàng?

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

13.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 5

 

Liệu bề ẩn dật trong làng

Vùng xa hẻo lánh còn ràng buộc ai?

Gia hương chẳng ngại khứ lai

Gỡ dần thế bí ngày mai thái hòa

 

Hèn ra sơn thủy nhạt nhòa

Một sương hai nắng thỏa hoa đôi phần

Sớm khuya thê tử ân cần

Bát cơm manh áo lựa lần tiến kinh

 

Muôn tâu thánh thượng quang vinh

Khấu đầu trăm lạy thánh minh trợ phù

Nhi thần bèo bọt phù du

Thủy triều sóng dữ hoang vu dập dờn

 

Trời giông bão giật từng cơn

Phá tan giấc ngủ chập chờn bấy lâu

Nhà tranh vách đất mưa ngâu

Tưởng rằng khuây khỏa đĩa dầu đầy vơi

 

Mấy năm ngõ vắng sương rơi

Xóm làng thanh tịnh là nơi náu mình

Bỗng đâu sấm sét thất kinh

Lửa rừng đuốc cháy quân binh quanh nhà

 

Gớm thay bụng mọc lông gà

Đặt điều vẽ bóng sai nha cửa quyền

Ngựa hươu thay đổi gọi tên

Oan khiên giá họa bạc tiền cầm tay

 

Không xương miệng lưỡi cáo cầy

Từ không nói có đọa đầy chu di

Bên thềm lăn lóc thê nhi

Gần xa tức tưởi xầm xì xóm thôn

 

Người nách thước, kẻ vô hồn

Dao phay mã tấu du côn bạo tàn

Đan biều vung búa đập tan

Lợn gà eo óc kêu van Tiểu Đồng

 

Đầu trâu mặt ngựa sổng chuồng

Rụng rời khung cửi tấn công điên cuồng

Ngảnh trông yếm thắm chỉ hồng

Con thơ khát sữa bế bồng khổ đau

 

Gông cùm xiềng xích tranh nhau

Một khung cũi sắt nhuốm màu máu tươi

Than ôi! Kẻ khóc người cười

Áo quần xộc xệch tả tơi não nùng

 

Giáo gươm sáng loáng hãi hùng

Loăn xoăn mái tóc rợn rùng hương lân

Ngẩn ngơ miệng nói đưa chân

Giọt phiền lai láng tủi thân má đào!

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

14.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc tho Cao Bá Nhạ bài 6

 

Cầm tay bịn rịn nghẹn ngào

Dặn dò vội vã thều thào bên tai

Qua cơn bĩ cực thái lai

Đèn trời soi sáng ngày mai rõ ràng

 

Bấy lâu ta đã dấu nàng

Dớp nhơ chú để họ hàng oan khiên

Thẹn lòng nghĩ tới tổ tiên

Sương rơi chắn lối sầu miên vương cầu

 

Bàng hoàng chẳng biết đi đâu?

Hương Sơn Ô Mễ dãi dầu mây bay

Mấy lần lạc lối nào hay

Yến bay thấp thoáng hôm nay chia lìa

 

Tiếng man ráo rác bên rìa

Quyên kêu khản giọng đầm đìa giọt châu

Phong phanh tà áo diềm bâu

Đỏ hoe khóe hạnh mái đầu rối tung

 

Heo may cỏ lác mịt mùng

Gập ghềnh vó ngựa não nùng thê lương

Ngại ngùng chắn gió che sương

Thương thân tứ đại dặm đường xa xôi

 

Chuông chùa cổ tự mấy hồi

Trống quan thành giục một thôi lại dừng

Người qua kẻ lại rửng rưng

Hết đêm lại tối đếm từng xóm thôn

 

Dạ bời ruột rối bồn chồn

Gông cùm ba thước thần hồn bơ vơ

Một gian cũi khóa hững hờ

Thư sinh đổi dạng xác xơ thân gày

 

Ai ngờ cảnh ngộ bước này

Bồ hòn ngậm đắng nuốt cay giận hờn

Lạnh lùng gió thổi từng cơn

Thói đời giả dối thờn bơn méo mồm

 

Cóc ngồi đáy giếng chồm hôm

Rêu rao đức trị tay ôm bọc tiền

Minh quân ơi hỡi hoàng thiên

Trời xanh thấu tỏ mọi miền trần gian

 

Đằng vân bụi phủ quân ran

Tiếng loa xé óc người oan qua đường

Gần xa trăm miệng phố phường

Xầm xì to nhỏ tha phương chặng dài

 

Ngẫm mình một đóa hoa mai

Hàn nho lưu lạc u hoài sầu thu

Vẳng nghe khúc hát như ru

Thanh tao đàn hạc vân du nửa đời

 

Hai vầng nhật nguyệt sáng soi

Rọi từng can phế rạch ròi thủy chung

Lòng son thấu tới cửu trùng

Nào ai lữ khách bạn cùng tri âm

 

Hàng cây rơi lệ thương thầm

Khai Phong Bao Chửng nuôi mầm tương lai

Gác vàng lồ lộ lục nhai

Hãi hùng nghi vệ thượng đài viển vông

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

16.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 7

 

Công đường mỏi cổ ngóng trông

Linh tê đuốc sáng non bồng kỳ oan

Bức tranh vân cẩu gian nan

Soi lòng bảo kính lệnh ban lính truyền

 

Giải trình hờ hững ngó xiên

Đen xì mặt sắt phán liền đuổi ra

Thanh thiên bạch nhật quan tòa

Đông Thành phó xuống nhạt nhòa lệ rơi

 

Đường qua Bắc Lộ tả tơi

Hàng hoa gánh nặng rã rời thân côi

Cỏ cây đất khách bồi hồi

Tràng đê một dải mây trôi chợ chiều

 

Lênh đênh mặt nước tiêu điều

Thuyền nan chấp chới cánh diều lượn qua

Hoàng hôn tím huế sim mua

Ngàn dâu xanh ngắt bốn mùa huyện Gia

 

Còng lưng sao nỡ về già

Mặt còn non choẹt đầm đìa hạt mưa

Vượt qua bến Ái lưa thưa

Cảnh thì như cũ bạn xưa đâu còn?

 

Quanh co ngõ trúc lối mòn

Tiếng gà eo óc héo hon cõi lòng

Nắng trưa xua đuổi long đong

Mặc hồn du tử xuôi dòng biệt ly

 

Phong trần nhàu nát nhung y

Phẩm hàm tiến sĩ kinh kỳ mù sương

Ngậm ngùi tưởng nhớ quê hương

Dớp nhà chồng chất đoạn trường khổ đau

 

Mây đen sầm sập ruổi mau

Thương người vợ trẻ bạc màu liễu thanh

Sớm vừa bước tới Giang Thành

Chiều hôm giục giã Sơn Thành hầu quan

 

Cậy nhờ mưa móc giang san

Đêm sương lạnh lẽo dao hàn cắt da

Hãi hùng giữa lúc canh ba

Trải qua ác mộng Nại Hà cầu mây

 

Trời cao vực thẳm đất dày

Kể chi trăm miệng đọa đầy một thân

Hiến phù lịnh tiễn quân thần

Công đình nghiêm ngặt phân trần thực hư

 

Bao công thiết diện vô tư

Hiếm hoi kỳ án chân như Phật Đà

Trầm luân muôn nẻo sa bà

Đứng ra bệnh vực sai nha phục tòng?

 

Tuyệt đường sinh lộ hằng mong

Tăm hơi mù mịt gữa dòng biển khơi

Lạc đàn cánh én chơi vơi

Bao năm thất giáo hỡi người đằng la

 

Sợi dây ràng buộc vào ta

Bàn tay năm ngón nhìn ra vắn dài

Thâu canh khắc lậu u hoài

Bỉnh di nỡ để  lòng ai phũ phàng? 

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

16.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái 

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 8

 

Yêu ma bầy quỷ nhập tràng

Liên minh dối trá đá vàng đảo điên

Đặt điều che mắt hoàng thiên

Phì gia béo tốt bạc tiền đầy rương

 

Thị phi phá rối kỷ cương

Huống chi lành dữ mọi đường khác nhau

Cỏ cây mưa nắng nát nhàu

Trập trùng bình địa bạc màu áo nâu

 

Cha con chìm đắm bể sâu

Chuyến đò oan khuất mái đầu bạc phơ

Ngũ Viên hốc hác bơ phờ

Trăm tai nghìn mắt xác xơ thân gầy

 

Thôn lân lầm lũi bấy chầy

Gió giăng bầu bạn gian ngay tỏ tường

Trắng đen tâm địa bất lương

Ngược cành lá mọc bốn phương đất trời

 

Đơn côi hàn sĩ chơi vơi

Mẹ cò con vạc tả tơi tháng ngày

Chia đàn xẻ nghé đến nay

Hai thân rầu rĩ đắng cay tấc lòng

 

Đan thành giữ tấm gương trong

Hôi tanh chẳng bợn xuôi dòng sông Hương

Trời cao thấu tỏ khôn lường

Đĩa dầu hao cạn văn chương miệt mài

 

Thú vui tháng rộng ngày dài

Tổ tiên báo đáp trang đài nguyệt hoa

Nay trình thượng phẩm phúc tòa

Đơn qua trát lại nhạt nhòa khói sương

 

Trải bao thế kỷ tang thương

Chu di tam tộc pháp trường triền miên

Ai ngờ án Lệ Chi Viên

Oan hồn chủng tử mọi miền quốc gia

 

Ấu thơ cho tới tuổi già

Chân tay co quắp đầm đìa máu tươi

Phù sinh nặng kiếp con người

Chuộc thân trâu ngựa cũng đời bỏ đi

 

Than ôi! Nam tử tu mi

Thẹn thùng kẻ sĩ u tì trắng tay

Trần gian đổi lại ăn mày

Màn trời chiếu đất cỏ may bạn cùng

 

Nâu sồng dưa muối thủy chung

Cửa chùa nương náu ung dung tháng ngày

Bớt bao phiền muộn đắng cay

Nỗi niềm tâm sự tỏ bày ruột gan

 

Ai gây gia biến gian nan

Cha ông tích lũy chứa chan ân tình

Dằng dai như bóng với hình

Mình làm mình chịu triều đình nào tha?

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

17.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 9

 

Huyện đường thu ấn quan nha

Thanh tao tiết hạnh thương cha một đời

Hồn thiêng chẳng nói nên lời

Sợi dây oan nghiệt chơi vơi giữa dòng

 

Đôi bờ bên đục bên trong

Bão giông cuồng nộ long đong mạn thuyền

Khách thơ gõ cửa hoàng thiên

Tu tâm tích đức oan khiên chẳng từ?

 

Cam lồ nhành liễu chân như

Liều thân một chén thực hư ích gì?

Tam Thai Bích Lạc thầm thì

Huyền Đô Ngũ Nhạc rầm rì suối reo

 

Ngẩn ngơ bước tới chân đèo

Sông mê bến khổ hắt heo gió lùa

Mây xanh gửi lại bốn mùa

Hiếu trung báo đáp sim mua tím lòng

 

Nhà huyên khấn nguyện cầu mong

Nghe tin cánh nhạn thong dong cửa thiền

Bao năm ngậm khối ưu phiền

Cù lao chín chữ ơn đền kiếp sau

 

Nợ Đại Tạo, chẳng phai màu

Bụi nào che lấp vàng thau rạch ròi

Công cha nghĩa mẹ mặn mòi

Ghi lòng tạc dạ sáng soi Ngân Hà 

 

Dòm song lấp ló Hằng Nga

Nỗi niềm cô quạnh cửa nhà vắng teo

Liễu bồ phên vách hắt heo

Gieo đào trả mận cảnh nghèo xác xơ

 

Lại còn bìu dín con thơ

Trong ngoài tưởng nhớ ngẩn ngơ sớm chiều

Nhà băng gối đá tiêu điều

Một manh chiếu rách cô liêu phận mình

 

Đứng ngồi chiếc bóng in hình

Nam Xương thiếu phụ thần linh cảm sầu

Chao đèn lăn lóc bể dâu

Chân trời xa lắc mái đầu tuyết sương

 

Thủy chung trọn đạo cương thường

Hồng nhan bạc mệnh đoạn trường khổ đau

Quả cà con cá lá rau

Muối dưa thanh đạm bạc màu phấn son

 

Còn đâu sắc mặt tươi ròn

Chân chim rám nắng mỏi mòn trũng sâu

Hồ thu chất chứa âu sầu

Canh ba gà gáy đĩa dầu hư hao!

 

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

18.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 10

 

Đầm đìa khóe hạnh tuôn trào

Gối thêu nhầu nát nghẹn ngào hạc ơi!

Chim sa cá lặn mây trời

Thuyền tơ chấp chới  thương người biệt ly

 

Lục tìm chi nữa nhung y

Mồ hôi ấm lạnh ầm ỳ sấm vang

Mưa ngâu ướt cánh bướm vàng

Án thư nghi ngút khói nhang phụng thờ

 

Ông bà tiên tổ mong chờ

Độ trì con cháu giắc mơ tái hồi

Ngưu Lang Chức Nữ lìa đôi

Nhịp cầu ô thước xa xôi sóng gào

 

Đường kia lối nọ lao đao

Dòng sông uấn khúc bến đào buông tay

Còn ai khóc mướn thương vay

Để người vợ trẻ đắng cay giận hờn…

 

Yêu ma ngạ quỷ chập chờn

Đoàn quân áo vải nổi cơn điên khùng

Sau lưng đâm lén phản thùng

Dây mơ dễ má lạnh lùng buộc ta?

 

Đặt điều đơm đặt gần xa

Cú diều miệng lưỡi sai nha rập rình

Ví liều chẳng tiếc thương mình

Bùn nhơ rửa sạch oan tình thì sao?

 

Trọn đời hàn sĩ thanh tao

Bấy lâu gìn giữ lẽ nào bỏ đi?

Thẹn lòng nam tử tu mi

Sân Trình cửa Khổng so bì với ai?

 

Cha ông lương đống văn tài

Ơn nhờ mưa móc dấu hài triều cương

Một người gây nợ đao thương

Khổ đau ba họ thê lương não nùng

 

Dương tà khuất bóng mịt mùng 

Nhởn nhơ đom đóm trập trùng rong chơi

Tìm đâu góc bể chân trời

Kẻ còn người mất lệ rơi đôi hàng

 

Mong chi trở lại xóm làng

Chôn nhau cắt rốn khang trang cửa nhà?

Hoàng hôn chim chíp tiếng gà

Ông bà cô chú mẹ cha thái hòa

 

Đồng hồ thánh thót nhạt nhòa

Cây nêu tràng pháo thềm hoa vui vầy

Mùa xuân xanh ngát cỏ cây

Chim bay mùa hạ thỏ bầy mây cao

 

Mùa thu ngọn gió lao xao

Đông về heo hút thì thào giọt sương

Nam Cai cành liễu vấn vương

Thái Hà cò vạc quê hương tìm về.

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát “Tình Tự Khúc“

19.1.2020 Lu Hà 

 

Lu Hà Và Cao Bá Nhạ Chùm 2

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 11

 

Quản chi vực thẳm non khê

Hổ thân hoan lạc bò dê thẹn thùng

Chó xanh góc bể mịt mùng

Xa xăm ngựa trắng não nùng đơn côi

 

Rèm buông khe cửa than ôi!

Phù vân lững thững biết trôi nẻo nào?

Nhạn về Hương Lĩnh nghẹn ngào

Bao điều tâm sự thì thào gửi mây

 

Heo may xào xạc đông tây

Lá vàng rơi rụng giãi bầy với ai?

Nỉ non ngày rộng tháng dài

Ngắm sao giải hạn u hoài canh thâu

 

Giang Nam phong vị dãi dầu

Ngậm ngùi bến Hán nương dâu con đò

Giọt sầu thất tịch co ro

Đêm sương mù mịt tiếng cò gáy xa

 

Rừng sâu tan tác đàn gà

Khỉ bầy ngơ ngác dò la sơn hà

Thông tri phủ huyện sai nha

Án tầm tróc nã bao nhà tình nghi?

 

Tan xương nát thịt lăng trì

Khảo tra các tích còn gì là thân?

Nhục hình đày đọa não nhân

Lưu truyền thế kỷ quan quân đặc quyền

 

Vu oan giá họa vì tiền

Giải treo bổng lộc ban khen công đường

Tranh nhau ngũ vị cao lương

Bầy đàn chó đói gạt lường dưới trên

 

Bàn tay che mắt hoàng thiên

Lương tâm nhân phẩm kền kền bọ hung

Thi nhau xé xác rợn rùng 

Quạ đen xô xát hãi hùng trần gian

 

Ô hô! Kẻ sĩ bần hàn

Lánh xa thế sự trăm ngàn đắng cay

Nỗi niềm tâm sự bấy nay

Hầm sâu ngục tối giãi bày oan khiên

 

Tấu trình biền biệt sầu miên

Điếc tai luân tuất lụy phiền tổ tiên

Đọa đày thấm thoát mấy niên

Đầu xanh điểm bạc bao miền quốc gia

 

Xót thương trẻ nhỏ cha già

Bốn phương lưu lạc mộ bia chốn nào?

Mẫu thân tuổi hạc lao đao

Tụng kinh gõ mõ xôn xao cửa chùa

 

Một năm chỉ có bốn mùa

Xuân qua hè đến sim mua tím đồi

Thu tàn phượng vĩ than ôi!

Mùa đông cúc nở nổi trôi kiếp người

 

Rủi may kẻ khóc người cười

Thị phi dìu búa miệng đời mỉa mai

Luân hồi ôn chuyện khứ lai

Trẻ già dắt díu tuyền đài thảm thê!

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát “Tình Tự Khúc“

21.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 12

 

Trần gian nhục nhã ê chề

Săn lùng truy đuổi cận kề gần xa

Chú ta thất chí gây ra 

Đầu rơi máu chảy cửa nhà lầm than

 

Văn chương xương cốt tro tàn

Bột nghiền thuốc súng kêu van nỗi gì?

Bút xưa mây gió thầm thì

Hồ Đình cuốn gửi bình thi công hầu

 

Trúc mai tùng cúc bấy lâu

Quan san ngàn dặm dãi dầu trăng suông

Lạ lùng tính khí ngông cuồng

Rượu chè cờ bạc buông tuồng tự do

 

Trước sau chẳng biết đắn đo

Thương thân tứ đại chăm lo ruộng vườn

Bạn bè ngao ngán giận hờn

Cha khuyên anh bảo nhơn nhơn coi thường

 

Không vào phép tắc kỷ cương

Sát thân phải chịu họa vương vấy vào

Gia đình họ mạc lao đao

Chia đàn xẻ nghé máu đào chảy xuôi

 

Hoa viên ngao ngán xa xôi

Giếng vàng một tiếng than ôi lá vàng

Tiếc thay rặng liễu đài trang

Trường An một thuở khóc nàng Liễu Thanh

 

Biệt ly sùi sụt kinh thành

Hỏi thăm Bành Trạch thôi đành Đào Chu

Còn đâu trang điểm sắc thu

Ngậm ngùi chén tạc chén thù với ai? 

 

Lạc miền Dữu Lĩnh tin mai

Cô Sơn gắn bó giao đài vần thơ

Dưới trăng chẳng dám hững hờ

Nuôi chồi tiểu mạch hồn mơ hữu tình

 

Xa xôi một tấm kiên trinh

Đám mây vô định điêu linh ngậm ngùi

Tường vi mấy khóm dập vùi

Tiễn xuân lẻ bóng lui cui sớm chiều

 

Khai hoa trổ nhụy cô liêu

Nửa đêm bỡn gió phiêu diêu chập chờn

Trăng vàng ẻo lả đòi cơn

Mảnh hồn oan trái giận hờn gió trăng

 

Buộc chân duyên nợ xích thằng

Trời già ghen tỵ tuyết hằng phỉ phong

Mận đào ân ái thong dong

Bỗng đông bão tố long đong thuyền tình!

 

Đoạn trường ngồi nghĩ thất kinh

Mệnh tài tương đố dẫn mình đi đâu?

Một đêm sương tuyết trắng đầu

Ngũ Viên mất ngủ chân cầu tử sinh.

 

*Nguyên tác thơ song thất lục bát “Tình Tự Khúc“

22.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 13

 

Cả gan chọc giận thiên binh

Chú ta dậy sóng oan tình trúc xinh

Kim thoa dấu kín trong mình

Khăn còn một tấm, lung linh ráng hồng

 

Nhớ khi phượng bế loan bồng

Con thơ lẫm chẫm vợ chồng hả hê

Mộc liên đôi ngọn tỉ tê

Gốc tiêu ba rãy tràn trề nắng mưa

 

Tiếng gà xao xác ban trưa

Đêm thu vắng bóng say xưa sân đình

Trà mi trước gió rung rinh

Con ong cái kiến gia đình bình an

 

Bướm ngoan thạch lựu chứa chan

Hỏi còn mọng nước nồng nàn thiết tha

Đan biều son sắt gọi là

Tuyết băng gìn giữ đừng pha bụi trần

 

Hàng rào dâm bụt tần ngần

Hoa tiên lạc lối tủi thân thân khóc người

Ngàn hương sắc tía chơi vơi

Chậu vàng ngần ngại lệ rơi đôi hàng

 

Én về thưa thớt xóm làng

Ước chi hoa nở dịu dàng xuân tươi

Yến oanh ríu rít nụ cười

Tân toan rửa hết nắng phơi sách vàng

 

Đồng tâm nhờ cậy vẻ vang

Viện thơ lai láng mơ màng hồn mây

Hoàng hôn bả lả ngất ngây

Đông sang áo rét cỏ cây sợ gì?

 

Mặn mà khuê các thầm thì

Đền ơn mưa móc rầm rì phiếu mai

Bát cơm chén nước bi ai

Than ôi! Trời biển mong hoài viển vông

 

Giang Tây ngọn nước mênh mông

Quạ đen xâu xé cánh đồng cỏ may

Cổ kim lề thói xưa nay

Biết làm sao được kiếp này bỏ đi 

 

Ngổn ngang gò đống chim di

Cờ đen phấp phới thị phi bia đời

Thế gian dở khóc dở cười

Chu di ba họ mạng người phù du

 

Ma hời gió thổi vi vu

Trời cao sấm sét mịt mù bủa vây

Trẻ già lớn bé một bầy

Từng xâu dắt díu cáo cầy mộ hoang

 

Người qua kẻ lại ngỡ ngàng

Ngậm ngùi than thở khói nhang dư thừa

Chuông chùa gióng giả xong chưa?

Luân hồi giờ ngọ tiễn đưa vội vàng

 

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

22.1.2020 Lu Hà 

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 14

 

Lệnh bài ném xuống phũ phàng

Pháp trường ảm đạm trống vang mịt mù

Hồn theo mây gió vân du

Giữa trưa nắng hạ âm u suối vàng

 

Bắc Ninh Phú Thị xóm làng

Gia Lâm Hà Nội họ hàng Cao gia

Chu Thần chẳng có mộ bia

Mẫn Hiên côi cút đầm đìa muối sương

 

Cùng đường lạc lối Mỹ Lương

Cao- Phan sơ khảo quan trường thừa thiên

Cử nhân tiến sĩ nhãn tiền

Thương đàn sĩ tử sửa liền hai tay

 

Ai ngờ vạ gió tai bay

Thăng Long đào thải đắng cay nỗi niềm

Then cài cửa đóng êm đềm

Bởi do tính khí càng thêm tội hình

 

Nguyễn Văn Siêu, bạn chí tình

Hàn lâm viện sĩ thần kinh đô thành

Cao bá phụ vẫn nối danh

Quốc Oai giáo thụ thôi đành chịu tang

 

Đau thương thất bát mùa màng

Giặc châu chấu phá lang thang bụi bờ

Trẻ già lớn bé xác xơ

Đầu đường xó chợ hững hờ nỡ sao?

 

Sơn Tây nổi loạn Hoàng Sào

Trường Giang sóng vỗ lệ trào máu pha

Thái mường đánh phá phủ nha

Cuốn theo dòng thác gần xa nhân hà

 

Trọn đời mẫn cán cha ta

Làm quan tri phủ vị tha trung thành

Ai về Nông Cống tỉnh Thanh

Hỏi Cao bá Đạt, lưu danh quân thần

 

Giận đời liều mạng vong thân

Hồn theo gió Sở mây Tần bơ vơ

Nại Hà thảm thiết đôi bờ

Chén canh quên lãng đợi chờ đầu thai!

 

Oán hờn bốn biển trần ai

Văn chương ba thước tuyền đài vùi chôn

Thần Siêu thánh Quát gọi hồn

Dật dờ cánh bướm chuồn chuồn hạt mưa

 

Hò ơ tiếng hát đò đưa

Bài ca quan họ muối dưa bao đời

Còn ai thương tiếc khóc người

Thân tàn ma dại tả tơi Bắc Hà?

 

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

23.1.2020 Lu Hà

 

Nỗi Niềm Oan Trái

cảm xúc thơ Cao Bá Nhạ bài 15

 

Nỗi niềm nay tự viết ra

Phòng khi vĩnh biệt, nhân hà khổ đau

Mong rằng con cháu đời sau

Công minh bình phẩm vàng thau rạch ròi

 

Hương Giang cá nước mặn mòi

Trời cao có mắt thiệt thòi mãi ru

Tắc thông sở ngộ phù du

Bọt bèo dâu bể âm u chốn nào?

 

Thị phi sàm tấu lao xao

Hai vầng nhật nguyệt thanh tao chứng giùm

Văn chương thi phú mọc chùm

Bước chân du tử rắn hùm kể chi?

 

Kinh luân kẻ sĩ tu mi

Thánh hiền đầy bụng rầm rì thông reo

Hồn thanh bảng lảng non đèo

Tuyết băng thần khí trong veo suối nguồn

 

Ngẫm mình chẳng thẹn tổ tôn

Cảnh đời ô trọc chui luồn vào ra

Thời gian kề cận sát na

Lính canh nghiêm ngặt dăm ba bữa còn

 

Câu “thận độc” dạ héo hon

“Mạc ai” ngâm khúc lòng son u hoài

Quang âm vẫn chẳng nguôi ngoai

Thảnh thơi quốc ngữ đêm dài mưa giăng

 

Bình minh trình tự siêng năng

Nôm na câu được câu chăng gọi là

Lục trầm tác thiện thu ba

Linh đài chín khúc ngọc ngà đan tâm

 

Bấy lâu hiếu tử tình thâm

Vui buồn cô quạnh cát lầm đục trong

Cù lao chín chữ cầu mong

Công cha nghĩa mẹ xuôi dòng trần gian

 

Nhớ xưa kẻ sĩ bần hàn

Dùi mài kinh sử chứa chan ân tình

Vợ hiền cám cảnh điêu linh

Con thơ khờ dại phận mình mong manh

 

Một mai gió thoảng trước mành

Ngoài sân ngọn cỏ trăng thanh cha về

Hạt sương lã chã dầm dề

Bát cơm quả trứng não nề nén hương!

 

Xin hết truyện thơ

* Nguyên tác thơ song thất lục bát“ Tình Tự Khúc“

23.1.2020 Lu Hà