TỪ BI HỶ XẢ – Lê Quang Chưởng
TỪ BI HỶ XẢ
Hành từ bi bất sát
Thường biết thu nhiếp tâm
Đây là chỗ bất tử
An lạc không tai họa.
Bất sát hành từ bi
Thận trọng ý và lời
Đây là chỗ bất tử
An lạc không tai họa.
Tuân theo đạo vô vi
Không tổn hại chúng sinh
Tâm không bị phiền não
Tương xứng trời Phạm Thiên.
Thường dùng đức từ bi
Thanh tịnh như Phật dạy
Biết đủ và biết dừng
Sẽ vượt qua sinh tử.
( Kinh Pháp Cú Thí Dụ )
Trên đây là bài kệ Đức Phật khuyên một gia tộc gồm một trăm hai mươi
người ở một hòn núi sống bằng nghề săn bắn.
Mọi người trong gia tộc nghe bài kệ trên ăn năn hối cải, quỳ xuống đảnh lễ
Phật và xin Phật dạy cho cách nào để tránh tai ương sát sanh.
Bấy giờ Phật mới nói bài kệ sau :
Thực hành lòng nhân từ
Bác ái cứu chúng sinh
Có mười một lợi ích
Phước thường theo bên thân.
Một, khi ngủ yên ổn
Hai, lúc thức yên vui
Ba, không mơ ác mộng
Bốn, chư thiên hộ trì.
Năm, mọi người kính mến
Sáu, không bị gia hại
Bảy, không gặp đao binh
Tám, không gặp nạn nước.
Chín, không gặp nạn lửa
Mười, sống được phước lợi
Sau hết, chết sinh thiên
Đó chính là mười một.
( Kinh Pháp Cú Thí dụ )
Phật nói xong bài kệ, tất cả gia tộc lớn nhỏ đều hoan hỷ tín nhận, vâng giữ
năm giới. Đức Phật nói với vua Bình Sa cho họ ruộng đất và hạt giống để làm ăn
sinh sống. Từ đó Đạo Từ bi được phổ biến, trong nước yên bình.
Mục đích của đời sống là an lạc và hạnh phúc. Vậy mỗi người trong chúng
ta không phân biệt tôn giáo, văn hóa, chủng tộc, màu da …nên cố gắng trau dồi Tứ
Vô Lượng Tâm thì trên thế gian này sẽ trở thành thiên đường trong đó tất cả
chúng sinh, người và thú không trừ bỏ sinh linh nhỏ bé nào, chung sống thanh
Con người từ khi sinh ra đã có sẵn từ tâm, nhơn chi sơ tính bản thiện, nhưng
vì ảnh hưởng môi trường, xã hội làm mất đi những đức tánh tốt lòng từ bi, tính bản
thiện. Đời người là một chuổi ngày học hỏi và tu tập, tâm chúng ta như một mảnh
đất, tâm địa, có đủ loại hoa thơm, cỏ dại. Khổ nổi là những loài cỏ dại sinh sản rất
mau và rất mạnh chẳng cần phân bón, chăm sóc gì cả, cho dù thời tiết thế nào.
Những ai có thú vui làm vườn trồng hoa chắc nhận rõ điều này. Nếu chúng ta
không vứt bỏ những loài cỏ dại ấy thì những loại hoa thơm ta vun trồng không bao
giờ sinh sản lớn mạnh được. Con người cũng thế những thói hư, tật xấu, tham,
sân, si sẽ ảnh hưởng rất mau và sâu đậm, lâu dần vào trong tim, trong máu và hành
xử theo như là bản tánh tự nhiên. Có điều nghịch lý là những điều tốt thì học chậm
có khi còn không học được. Con người nếu không học hỏi, tu tập theo những điều
hay, lẽ phải thì sẽ có biết bao nhiêu tai họa đến với bản thân, gia đình cũng như xã
Tâm của con người chứa đựng một kho tàng đức hạnh kể cả hầm mỏ tật xấu.
Người biết vun trồng đức hạnh là một phước lành cho nhân loại. Kẻ bị nhiễm tật
xấu sẽ là một đại họa cho loài người.
Theo Wikipedia, Tứ Vô Lượng tâm là bốn trạng thái tâm thức vô lượng còn
gọi là Tứ Phạm Trú là bốn cách an trú trong cõi Phạm Thiên hay gọi là Tứ Vô
lượng Tâm gọi tắt là Từ Bi Hỷ Xả. Bốn tâm vô lượng là Từ Vô lượng, Bi Vô
Lượng, Hỷ Vô Lượng, Xả Vô Lượng. Bốn tâm này đối trị với bốn phiền não là
Sân hận, Ganh tị, Buồn bực và Tham muốn. Trong Đại thừa bốn tâm vô lượng
cũng gọi là hạnh Bà La Mật Đa. Đó là tâm thức của Bồ Tát muốn cứu độ chúng
Đại Từ, Đại Bi, Đại Hỷ, Đại Xả là những liều thuốc hóa giải những thái độ
sai lầm. Đại từ hóa giải ý nghĩ “ sống chết mặc bây “ . Đại bi hóa giải ý nghĩ “
người ta đau khổ, mặc kệ họ, chẳng dính líu gì đến mình “. Đại hỷ không cho phép
ta cảm thấy “ thích thú khi kẻ khác gánh chịu sự đau khổ “ Đại xả đem đến cho ta
những cảm tưởng trong sáng và bình đẳng, hóa giải ý nghĩ “ cái này của ta, của gia
đình ta, của bạn bè ta … không tội gì buông bỏ “
Từ vô lượng còn gọi là tâm từ, từ tâm, lòng từ, Tâm từ là một đức độ nhẹ
nhàng, êm dịu, trìu mến làm cho con người trở nên cao thượng, đối trị với sức tàn
phá khốc liệt của lòng sân hận. Lòng từ là tình yêu vô bờ bến nhưng không phải là
tình yêu trai gái mà là tình yêu bao la, đồng đều dành cho tất cả chúng sinh vạn vật
chứ không phải vị kỷ, ước mong mọi bá tánh đều sống thực sự an lành hạnh phúc.
Khi Đức Phật nói về Tâm Từ, là Ngài muốn nói đến thứ tình cảm không có
sự phân biệt trong trái tim. Tình cảm cao thượng đó đòi hỏi chúng ta phải yêu
thương tất cả mọi người như nhau kể cả những người ta không ưa thích. Khi ta
thực hiện được như lời Đức Phật dạy thì lòng ta tràn đầy an lạc. Khi ta làm chủ
được hành động của mình, ta trở nên tự tin, không sợ hải bất kỳ điều gì. Ta sẽ
không có những phản ứng giận dữ, ganh ghét để làm mất đi sự bình yên, an lạc
Từ tâm chỉ có thể phát xuất từ trái tim của bạn, nếu ta không cảm nhận được
nó từ trong tim của mình thì việc nắm bắt danh từ bằng định nghĩa chỉ là trống
Tình thương trong gia đình giữa cha mẹ với con cái, giữa anh chị em hay
những người thân trong gia đình, những tình thương đó là lẽ tất nhiên, hầu như ai
cũng có trừ một số ít. Những tình thương đó không phải là Tâm từ như lời Phật
dạy. Tuy nhiên chúng ta dùng tình thương trong gia đình làm hạt giống để vun
trồng Tâm từ và ngày càng phát triển lan rộng ra cùng khắp mọi nơi. Chỉ có thế
tình cảm gia đình mới có ý nghĩa, nếu không thì nó sẽ được dùng để củng cố cái
Tôi, để đảm bảo cho sự sinh tồn ích kỷ của mình.
Phát triển Từ tâm không phải chỉ tham dự một khóa thiền năm hay mười
ngày, hay nghe một vài cuộc thuyết Pháp, hay đọc một vài kinh sách về lòng Từ là
đủ. Từ tâm chỉ có thể phát triển khi chúng ta kiên nhẩn rèn luyện tu tập có
phương pháp với lòng quyết tâm thực hiện cho bằng được.
Lòng Từ là lòng tử tế có năng lực hòa tan, chuyển hóa, chúng ta nên nhìn cái
tốt của tha nhân. Chuyện kể của Thầy Thích Tâm Thiện thuyết giảng ở Đạo tràng
Đuốc tuệ. Một hôm ở chùa Quan Âm có một thiếu nữ đến chùa ăn mặc theo thời
trang quần ngắn, không thể ngắn hơn nữa, áo không đủ che cái bụng, để trình diễn
cái rốn, còn đi lại ỏng ẹo như đi biểu diễn thời trang. Một đệ tử nói với Hòa
thượng trù trì, xin để cho đệ tử trị con quỷ đó. Hòa thượng nói con không được
làm thế, Hòa thượng bèn gọi cô ta đến hỏi. Cô ta cho biết hôm ấy là lần đầu tiên
cô đến chùa vì mẹ cô mới mất ở Việt Nam, gia đình ở Việt Nam bảo cô đến chùa
cầu nguyện cho Mẹ cô sớm được siêu thoát. Hòa thượng khen cô là người con có
hiếu và khuyên cô lần sau đến chùa nếu có quần áo dài Việt Nam thì nên bận, nếu
không thì ăn bận quần áo kín đáo hơn. Tâm từ ái của Hòa thượng đã chuyển hóa
cô ta, nên sau đó cô thường xuyên đến chùa với quần áo chỉnh tề. Nếu để đệ tử kia
trị cô ta, lời qua tiếng lại không biết điều gì xảy ra.
Chúng ta hãy nghe bài kệ trong kinh Pháp cú :
Ở ngay giữa đám nhân sinh
Dù người hờn oán, nếu mình thảnh thơi
Sống không thù hận cùng người
Thật là sung sướng, cuộc đời thơm hương.
( Kinh Pháp Cú )
Bi vô lượng là sự thương xót cảm thông vô hạn, là liều thuốc tiêu trừ sự
hung bạo, độc ác. Là động lực làm cho tâm người tốt rung động trước sự đau khổ
của kẻ khác, làm xoa dịu và hy vọng sẽ giúp mọi người thoát khỏi những nổi khổ
Thường thì Từ và Bi đi chung với nhau, nên ta thường gọi là Tâm Từ Bi.
Tính chất của tâm Từ là “ năng giữ chúng sinh chi lạc “ còn tâm Bi là “năng
bạt chúng sinh chi khổ “. Điều quan trọng chúng ta phải thực sự có trái tim xúc
động để thông cảm, chia xẻ hạnh phúc và tiêu diệt nổi khổ đau của mọi người. Khi
chúng ta làm được như thế, nó sẽ đem lại cho ta một niềm vui lớn, vì nó đã giúp
cho ta bớt nghĩ đến cái Tôi đáng ghét, cái Cố chấp, cái bản Ngã to tướng của mình.
Người ta cũng gọi nôm na đạo Phật là đạo Từ bi. Khi chúng ta thương yêu ai, ta
mới thấy xót xa khi người đó đau khổ. Do đó Tâm Bi là dấu hiệu chứng minh có
Chúng ta cũng đừng nhầm lẫn Tâm Từ bi với Tâm Luyến ái. Tâm Luyến ái
cũng là tình thương yêu của chúng sinh với nhau. Nhưng với Tâm Luyến ái hoặc
do duyên nghiệp ân nghĩa, nợ nần trong những kiếp trước tạo thành, hoặc do huyết
thống trong gia đình, hoặc vì đối tượng có nhiều ưu điểm xuất sắc có thể đem lại
hạnh phúc cho mình về một phương diện nào đó.
Như chuyện vua Pasenadi và Hoàng Hậu Malika chuyện kể rằng :
“ Một lần trong lúc vui đùa, vua hỏi Hoàng Hậu:
– Ái khanh thương ai nhất ?
– Dĩ nhiên thần thiếp thương Hoàng thượng nhất trên đời.
Vua đang vui thích thì Hoàng hậu lại nói tiếp :
– Nhưng nếu Hoàng thượng cho phép nói thật mà đừng giận thì thần thiếp
xin nói lại cho đúng hơn.
– Thật ra thần thiếp thương thần thiếp nhất.
– Sao kỳ vậy, mình lại thương mình ?
– Đó là sự thật trên cuộc đời này, người ta chỉ thương chính mình. Nếu có
thương ai cũng chỉ vì người đó mang lại hạnh phúc cho mình. Cũng vậy,
vì Hoàng thượng đem cho thiếp vinh quang, giàu sang, hạnh phúc nên
thiếp mới yêu Hoàng thượng. Chứ nếu Hoàng thượng là kẻ ăn mày thì
thần thiếp đâu có thương.
Vua nghe cũng có lý nhưng thấy phủ phàng và lạ lùng quá nên đến Đức
Phật hỏi lại. Đức Phật xác nhận lời của Hoàng hậu là chính xác. Thực ra
con người chỉ thương chính mình.
( Tâm Lý Đạo Đức – Thích Chân Quang )
Những ân nghĩa đời trước có thể tạo thành tình thương yêu đời này. Thí dụ
tự nhiên ta thấy có cảm tình với một người nào đó, nên ưu ái tìm điều kiện giúp đở,
tỏ tình thương với họ. Có lẽ kiếp trước ta đã chịu ơn người ấy nên đời này gặp lại
ta trả ơn cho họ. Tiêu biểu rõ rệt và mãnh liệt nhất là tình thương yêu nam nữ.
Dân gian thường giải thích vợ chồng đời này là do duyên nợ gì kiếp trước, nếu còn
duyên nợ, nghĩa là chưa trả hết, thì còn mãi là vợ chồng dù sống với nhau có
những điều bất như ý. Khi thương yêu nhau cứ tưởng rằng tình yêu mãi mãi bền
vững nhưng “ thế rồi cuộc đời là những cuộc tình chia xa, đi lạc vào những phía
không đường về …” vì đã trả hết nợ rồi. Đó là sự giải thích thường tình của dân
Tình thương luyến ái là tình thương ích kỷ, chấp ngã. Vì chấp ngã, ích kỷ
nên sinh lòng ham muốn chấp giữ, bám víu là của Ta mãi mãi. Trong bài thơ “
Ghen “ của nhà thơ Nguyễn Bính nói : “ Chân cô in dấu trên đường bụi, Chẳng
bước chân nào được dẫm lên. “ Sao mà quyền quá vậy ! hỡi nhà thơ ? nếu ngoài
đời thường thì chắc không yên đâu. Nên khi mất đi thì sinh ra đau khổ, phiền não.
Cũng nhà thơ Nguyễn Bính trong bài thơ “ Vâng “
“ Lạ quá ! Làm sao tôi cứ buồn ?
Làm sao tôi cứ khổ luôn luôn ?
Làm sao tôi cứ tương tư mãi,
Người đã cùng tôi phụ rất tròn ?”
( Lỡ bước sang ngang-Nguyễn Bính
Cũng như thi sĩ Vũ Hoàng Chương trong bài thơ “ Mười hai tháng sáu “
trong cuộc tình mười năm tác giả tâm sự:
“…Men khói đêm nay sầu dựng mộ
Bia đề tháng sáu ghi mười hai
Tình ta ta tiếc-cuồng-ta khóc
Tố của Hoàng nay Tố của Ai.
( Tập thơ Mây-Vũ Hoàng Chương )
Lòng Từ bi là tình thương vị tha, vô ngã, là tình thương rộng lớn của Đức
Để thực hiện lòng Từ Bi, theo đạo Phật ta hãy quán Từ bi nghĩa là chú tâm
vào hơi thở trong giây lát. Nếu có sự lo âu, sợ hải, ganh ghét, phiền muộn …hãy
để chúng bay đi như mây khói. Hãy phủ tâm bạn với tư tưởng thương yêu xuất
phát từ nội tâm đến mọi người chung quanh kể cả những người bạn không thích.
Hãy trải lòng tha thứ cho những người đã làm khổ bạn, ngay cả kẻ thù của bạn vì
biết đâu họ cũng có những nổi khổ như bạn, và đó cũng là dịp tạo điều kiện cho
bạn vững bước trên đường tu tập.
Bản chất thực sự của Tâm Đại Bi là biểu hiện tình thương không còn phân
biệt, không đòi hỏi bất cứ điều gì nơi đối tượng. Tâm Đại Từ ban phát, trải rộng
mênh mông một cách tự nhiên như sương mù đẫm ướt muôn loài cỏ cây trên đại
địa, như ánh nắng mặt trời sưởi ấm muôn vật trên hành tinh mà không có sự phân
biệt nên gọi là Vô Duyên Từ.
Hỷ vô lượng là tâm hoan hỷ, vui thích với hạnh phúc của người khác. Là
phương thuốc nhiệm màu và công hiệu để loại trừ lòng ganh tị. Lòng ganh tị thúc
đẩy con người vào ganh đua, tranh chấp gây ra nguy hiễm.
Nói nghe thì dễ nhưng thực hành không dễ đâu. Thấy người hàng xóm trước
đây họ chật vật mình có giúp đở cho họ, nay bỗng nhiên thấy họ giàu hơn mình,
nhà cao cửa rộng. mừng vui sao được ! Làm sao hoan hỷ chia vui với người mình
không ưa thích được, khi con của họ đỗ đạt thành công. Nếu mình không có lòng
Từ Bi, cố chấp với Tâm phân biệt thì còn lâu mình mới có cái vui trước cái vui của
Thói đời người ta vui mừng với sự thất bại của người khác, nhưng lại không
chịu được sự thành công của họ. Lòng ganh tị nhiều khi đưa đến sự khốc hại ghê
gớm như : Ông Socrate buộc phải uống thuốc độc. Chúa Jesue bị đóng đinh trên
cây thánh giá. Thánh Gandhi bị ám sát cũng như Đức Phật bị lăn đá để mưu sát.
Vì có tâm phân biệt nên gây ra đau đớn cho mình như thi sĩ Nguyễn Bính đã
nói lên tâm sự của mình trong bài thơ “ Bóng người trên sân ga “:
“… Có lần tôi thấy một người đi
Chẳng biết về đâu nghĩ ngợi gì.
Chân bước hững hờ theo bóng lẽ
Một mình làm cả cuộc phân ly. “
( Tập thơ Lỡ bước sang ngang – Nguyễn Bính )
Chuyện xưa: Trong triều có hai vị tướng giỏi, lập nhiều chiến công, nhưng
hai vị tướng này ganh ghét nhau. Một lần có một vị tướng thành công trở về, Vua
tập hộp quần thần nói với vị tướng : “ Nay Trẩm thưởng cho Khanh với chiến
công này, người muốn gì Trẩm cũng thưởng cho. Lần này Trẩm thưởng cho Khanh
một thì lần sau đến lượt vị tướng kia, nếu thắng trận trở về thì Trẩm thưởng vị đó
gấp đôi “. Vị tướng đó bèn xin một ân huệ : “ Xin Bệ hạ ban thưởng cho hạ thần
bằng cách đâm chột một con mắt của thần “. Ý muốn lần sau vị tướng kia sẽ bị
đâm chột hai mắt. Lòng ganh tị của con người thật ghê gớm !
Trong chúng ta chắc cũng không ai quên nhân vật Hoạn Thư trong truyện
Kiều, khi biết được Thúy Kiều có gian díu với Thúc Sinh, bà bảo :
“Dọn thuyền lựa mặt gia nhân
Hãy đem giây xích buộc chân nàng về
Làm cho cho mệt cho mê
Làm cho đau đớn ê chề mới thôi.
( Truyện Kiều- Nguyễn Du )
Sau khi đem nàng Kiều rồi lại cho hầu rượu và đàn cho Thúc Sinh và Hoạn
Thư nghe “ nỉ non thánh thót dễ say lòng người”…
Chước đâu có chước lạ đời
Người đâu mà lại có người tinh ma. “
( Truyện Kiều )
Tâm hỷ phải phát xuất từ trong tâm của mình để vui với cái vui của người
chứ không giả dối ngoài mặt như Hoạn Thư :
“ Bề ngoài thơn thớt nói cười.
Mà trong nham hiễm giết người không dao. “
( Truyện Kiều )
Khi mình thực sự có Tâm Hỷ chia xẻ hạnh phúc cùng tha nhân thì nó cũng
trực tiếp đem lại hạnh phúc cho mình. Người cho bao giờ cũng hạnh phúc hơn
Xả vô lượng là lòng buông xả, không câu chấp, bám víu vào bất kỳ điều gì,
là từ bỏ tham lam, ích kỷ, những đau khổ không cần thiết. Nên an nhiên, tự tại
trước sự tráo trở của tình người vì biết đời là vô thường. Xả có nghĩa là tha thứ, vì
trên đời này ai cũng có lỗi lầm nên ta phải tha thứ để thương yêu nhau.
Đây là bài kệ trong kinh Pháp Cú :
“ Nếu ta thấy được lỗi người
Tâm ta nóng giận tức thì dễ sinh
Tăng thêm phiền não thật nhanh
Xa lìa an tịnh, quẩn quanh muộn sầu
Lỗi người chẳng để tâm lâu
Còn chi sầu muộn, còn đâu não phiền.”
( Kinh Pháp Cú )
Xả là một trong những tình cảm cao thượng nhất, nó giải trừ sự lo lắng, bồn
chồn, nhưng đừng nhầm lẫn với sự thờ ơ và lãnh đạm.
Người có Tâm Xả không thấy sự khác biệt giữa tội phạm và thánh nhân vì
có Tâm bình đẳng không phân biệt.
Vì sao con người ưa chấp nhất, không nhìn mặt tốt của tha nhân. Thi sĩ
“ Nếu tôi nhìn anh qua kính hiển vi của sự chỉ trích.
Tôi sẽ nói anh quả thật Thô lỗ.
Nếu tôi nhìn anh qua kính viễn vọng của sự khinh bỉ.
Tôi sẽ nói anh quả thật Thấp hèn.
Nếu tôi nhìn anh qua gương chân lý sự thật.
Thì anh giống hệt như tôi.
( Bài thuyết giảng của Đại đức Thích Tâm Thiện )
Để có tâm Xả, lòng được thanh thản an nhiên tự tại, ta cần phải có những
đức tính tốt khác như sự chịu đựng, chấp nhận. Nếu không chấp nhận sự việc ta sẽ
phản kháng do đó sinh ra khổ đau.
Để kết thúc bài này tôi xin kể câu chuyện :
Một bà mẹ có bốn người con : một đứa bé còn nhỏ, một đứa bị tật nguyền,
một đứa ở tuổi thanh xuân, một đứa đã thành đạt.
Thái độ cư xử của bà mẹ đối với các con như sau :
Với đứa con còn bé, bà mong cho nó mau lớn, khỏe mạnh. Đó là lòng Từ.
Với đứa con tàn tật, bà mong nó được lành mạnh. Đó là lòng Bi.
Với đứa con tuổi thanh xuân, bà mong nó được hạnh phúc lâu dài. Đó là
Với đứa con đã thành đạt, bà không bận tâm. Đó là lòng Xả.
Với đề tài Tứ Vô Lượng Tâm, đã là Vô lượng thì nó mênh mông, không giới
hạn mà gói ghém trong những trang báo giới hạn thì cũng như cỡi ngựa xem hoa.
Như thế tất nhiên có nhiều điều thiếu sót, rất mong quý vị từ bi hỷ xả cho. Xin đa
tạ. Tôi nghĩ khi đọc những dòng này quý vị đang tủm tỉm cười, thế là qúy vị đang
tu tập lòng Từ Bi Hỷ Xả rồi đó.
Thực ra trong thời gian viết bài này tôi cũng đã nhiều lần ứng dụng tu tập
ngay theo lời đã chỉ dẫn – tự biên tự diễn – tôi nghĩ cũng có chút chút tinh tấn gì
đó, mình là người phàm mà. Năm nào tôi cũng cố gắng chọn một đề tài để có dịp
học hỏi và tu tập. Theo tôi tu tập các pháp môn Phật giáo về phần lý thuyết thì căn
cứ vào kinh sách, những bài giảng của các Thầy ở các Đạo tràng, các chùa hay trên
mạng. Nếu có thì giờ và điều kiện thì dự một khóa tu. Về phần thực hành, lúc
nào có dịp thích hợp thì thực tập ngay, như người học võ gặp tình huống là xuất
Trên đây là theo kinh điển, những lời Đức Phật dạy. Chúng ta là những kẻ
phàm phu cũng cố gắng tu tập để tiêu trừ phiền não đem lại hạnh phúc, an lạc được
chừng nào hay chừng ấy, biết đâu một ngày nào chúng ta nhìn thấy vị Phật của
chúng ta ở trong Tâm mình. Hạnh phúc thay!
Massachusetts, mùa Tạ ơn năm 2014
Lê Quang Chưởng
Tài liệu tham khảo :
– Sách Tâm Lý Đạo Đức – Thích Chân Quang
– Kinh Pháp Cú Thí dụ – Thích Minh Quang dịch
– Vô Ngã Vô Ưu – Ni sư Ayya Khema – Diệu Liên- Lý Thu Linh dịch
– Thầy Thích Tâm Thiện thuyết giảng Từ Bi Hỷ Xả tại Đạo tràng Đuốc tuệ
– Kinh 42 chương – Thầy Thích Phước Tịnh Chú giải
– Thơ của Thi sĩ Vũ Hoàng Chương và Nguyễn Bính
– Truyện Kiều – Thi hào Nguyễn Du
– Một số tư liệu theo trí nhớ