GIÓ ĐÃ XOAY CHIỀU
Hà Nhân Văn
GIÓ ĐÃ XOAY CHIỀU
Buổi tiếp tân ở tòa đại sứ Việt Nam chiều 1-9 vừa qua, một nhà báo Mỹ tham dự có cảm tưởng rõ rệt: Gió đã xoay chiều ở ngay giữa lòng thủ đô Hoa Thịnh Đốn. Đây là một trong mấy buổi tiếp tân thành công nhất về nhiều mặt. Tân Đại sứ Nguyễn Quốc Cường thuộc thế hệ mới, Mỹ du, tốt nghiệp Đại học ở Washington state, nói tiếng Anh lưu loát giọng Mỹ xứ “ngàn xanh” (evergreen), được ca tụng “phong thái lịch duyệt, hòa nhã, ngôn ngữ ngoại giao nhẹ nhàng (impeccable). Hầu hết là giới trẻ, từ đệ nhất bí thư đến mấy quan chức như tham tán chính trị, văn hóa, kinh tế, có ông nói tiếng Anh “no accent” như giới trẻ trưởng thành ở Mỹ. Ký giả Peter nói với Hà Nhân Văn như vậy. Qua video, mấy cô “nường” VN, tà áo truyền thống tha thướt thật diễm lệ. Peter nói: “Tôi có cảm tưởng như buổi tiếp tân ở tòa Đại sứ VNCH thời Đại sứ TKP.
Do sứ quán VN trở thành “đệ nhất” nên từ cựu Đs. Phụng đến Đs. Cường đều là thứ trưởng. Ông Cường nguyên là Thứ trưởng đặc trách Tây Âu, có hình chụp chung với ĐucGiaoHoang Biển Đức thứ 16 ở điện Vatican, một trong mấy “kiến trúc sư” bang giao Vatican – Hà Nội. Theo đồng nghiệp Sim của HNV, từng ở Hà Nội mấy tháng, mới trở lại Hoa Thịnh Đốn, tặng HNV cuốn video về Huế ngày nay nhân Sim lủi vào Huế thăm Lm Nguyễn Văn Lý trước ngày Cha Lý bị bắt trở lại. Bộ ngoại giao Hà Nội bây giờ khác xưa rất nhiều. Các thứ trưởng thời Phạm Gia Khiêm đều có học vị Âu – Mỹ. Thế hệ Liên Xô cũ và kể cả TrungQuoc (tốt nghiệp ở Hoa Lục) đã đi qua. Cấp vụ trưởng hầu hết thuộc thế hệ mới du học ở Âu – Mỹ trở về được giữ các chức vụ then chốt. Theo Sim, “có thể nói không còn khuynh hướng thân TrungQuoc ở bộ ngoại giao HaNoi, từ thời Phạm Gia Khiêm”.
Được biết, Bộ trưởng ngoại giao hiện nay là Phạm Bình Minh, 52 tuổi, con trai cựu NgoaiTruong Nguyễn Cơ Thạch mà Bắc Kinh áp lực HaNoi phải bứng ông Thạch khỏi cái ghế ngoại trưởng. Có lần ông Thạch có lẽ lỡ miệng hay do phản ứng tự nhiên từ đáy lòng, ông gọi Bắc Kinh TrungQuoc là giặc Bắc. Cũng xin ghi rõ: ông Thạch xuất thân từ con nhà tư sản Nho giáo, kháng chiến chống Pháp, cựu học sinh trường Thành chung Nam Định, đồng môn với Gs Vũ Quốc Thúc, bậc thầy của bậc thầy VNCH. Cũng như Võ Văn Kiệt, Nguyễn Cơ Thạch chủ trương hòa hợp dân tộc. Trong một cuộc điện đàm kín đáo (1990) với Tiến sĩ Phan Văn Thính, cựu Đaisu’ VNCH ở Thụy Sĩ, Đức quốc và Áo quốc, ông Thạch mời Đs. Thính về VN thăm quê một chuyến (cụ Thính từ chối khéo). Ông Thạch nói rằng “Cần phải xóa bỏ di sản Quốc-Cộng”. Ông nói một câu tiếng Pháp với Đs. VNCH Phan Văn Thính: “Anh là nhà ái quốc đáng kính theo cách của anh”. Ông nói mỗi người phía tôi hay phía anh đều có cách yêu nước của mỗi phía. Phạm Bình Minh (PBM), liệu có thể “cha nào con ấy” chăng ? Cách ngôn Pháp có câu “tel père, tel fils”. PBMinh tốt nghiệp đại học Mỹ nhưng khi đã ở trong guồng máy thì khó khăn và khắc nghiệt lắm. Năm 1991, dù là phó thủ tướng, ở trong bộ chính trị, đồng điệu với Võ Văn Kiệt, ông Thạch vẫn phải rũ áo ra đi. Thôi thì cũng đành, nói theo kiểu Mỹ “Wait and see !”
Con cháu, bạn bè định làm một lễ thượng thọ mừng HNV, tôi xin cảm ơn và lắc đầu, chờ một ngày đẹp trời trở về làng cũ “lên lão” ở nơi quê xưa “trồng dâu nuôi tằm”… biền biệt đã trên 53 năm xa cách từ thuở nhập ngũ, nói theo Mỹ “happen to be a soldier”, đội chiếc mũ “bê rê” đi giày “ba đá”, mang huy hiệu Quân đội Quốc gia VN, sau mũ thắt dây vàng đỏ, trên ngực đã từng gắn huy hiệu trường Võ bị Liên quân Đà Lạt (khóa trừ bị). Đêm ngày, HNV khắc khoải vọng cố hương, dù xa cách bằng ấy năm và hai bàn chân lê gót trên nước Mỹ này, một đại ân nhân, tôi vẫn còn như ngửi thấy chất bùn thơm mùi đồng ruộng chốn quê nhà “lam lũ” xưa… nhưng HNV sẽ chỉ trở về khi nào được thoải mái gắn trên nẹp áo lá cờ vàng ba sọc đỏ từ 53 năm xưa, tôi “happen to be a soldier”! Bạn bè, con cháu, anh em HNV, ai về cứ về, mỗi người đều có lý do “nhân tâm tùy sở thích”, ta ở xứ tự do và tôn thờ tự do mà ! Tuy nhiên đã là người VN, trừ bọn người ngoại lai, tất cả chúng ta đều yêu nước. Yêu nước, với người Việt là đạo. Đừng quên rằng Đại Hán bành trướng xâm lược vẫn là tối hậu địch nhân cuả dân tộc Việt trong và ngoài. Nếu đạo bất hạnh, TrungCong cất quân đánh VN, ta sẽ như thế nào ? Cầm chắc sẽ thua to nếu VN vẫn như hiện tình bây giờ 2011. Nhưng sẽ thắng nếu trong ngoài đoàn kết, nhất trí, trong
một VN đổi thay, canh tân chính trị và dân chủ hóa.(5/9/2011)