Các nữ bồi bàn Bình Nhưỡng với khát vọng tuyệt mỹ

Sunny Lee

23-7-2011

Một nhóm người Trung Quốc và ngoại quốc mới đây đã ăn tối tại một nhà hàng Bắc Triều Tiên ở thủ đô Bắc Kinh. Ngắm nghía các nữ bồi bàn, một vị khách Trung Quốc thốt lên: “Chà, đẹp làm sao! Họ đều trông như người mẫu”.

Đó là một lời khen ngợi chung dành cho nữ nhân viên ở các nhà hàng Bắc Triều Tiên, dù ở Bắc Kinh, ở thành phố Hồ Chí Minh của Việt Nam hay Vladivostok của Nga. Những vẻ đẹp ấy là một phần cách thức mà các nhà hàng này, nằm rải rác khắp châu Á, được dùng như một điểm gom ngoại tệ về cho tập thể lãnh đạo ở Bình Nhưỡng và hấp dẫn thực khách.

 

Báo chí Hàn Quốc thường mô tả phụ nữ Bắc Triều Tiên là “những vẻ đẹp tự nhiên” khi so sánh họ với chị em ở miền Nam, những người ngày càng ưa phẫu thuật thẩm mỹ. Tuy nhiên, thời gian gần đây, phụ nữ Bắc Triều Tiên dường như đã bắt kịp trào lưu, khi mà Bắc Triều Tiên chứng kiến một sự bùng nổ trong nhiều kiểu phẫu thuật khác nhau.

Nhật báo NK, một báo mạng chuyên về Bắc Triều Tiên, đưa tin hồi tháng 5 rằng mặc dù phẫu thuật căng da mặt bị cấm, ngày càng nhiều bác sĩ của nhà nước này nhận tiền hối lộ để bí mật thực hiện các ca phẫu thuật thẩm mỹ. “Phẫu thuật mi trên, xăm lông mày, xăm môi và khóe mắt đang lan rộng ở Bắc Triều Tiên”, một nguồn tin từ Bình Nhưỡng được dẫn lời tiết lộ.

Cùng tháng 5, báo này cho biết, kể từ những năm 2000, phụ nữ trẻ làm việc tại các nhà hàng Bắc Triều Tiên ở Bình Nhưỡng cũng như ở nước ngoài đều được yêu cầu phải phẫu thuật mi.

“Khi tôi ở Bình Nhưỡng năm ngoái, tôi nghe ai đó nói rằng từ đầu thập niên 2000, tất cả các nữ bồi bàn đều phải phẫu thuật tạo mí đôi theo chỉ thị của Kim Jong-il”, một nguồn tin nói với tờ báo. “Dường như Kim Jong-il đặt nặng tầm quan trọng vào diện mạo của nhân viên ở các nhà hàng kiếm ngoại tệ”.

Ý nghĩ về phẫu thuật thẩm mỹ ở một đất nước nghèo đói như Bắc Triều Tiên có vẻ hơi kỳ cục. “Phẫu thuật thẩm Mỹ” được biết đến ở nước này hồi giữa những năm 1980 khi các nữ gián điệp được phái sang Hàn Quốc phải phẫu thuật căng da mặt để che giấu nhân dạng của mình.

Hãng thông tấn Yonhap đưa tin hồi tháng 6 rằng người kế thừa quyền lực Kim Jong-eun đã phẫu thuật thẩm mỹ 6 lần để trông giống ông nội, “chủ tịch bất hủ” Kim Il-Sung.

Trào lưu phẫu thuật thẩm mỹ nổi lên trong bối cảnh nạn thiếu lương thực được báo chí khắp nơi đưa tin, với việc Liên Hợp Quốc phải ra một quyết định khẩn nhằm cấp lương thực cho 3,5 triệu người Bắc Triều Tiên “suy dinh dưỡng trầm trọng”. Thời điểm của bùng nổ dường như là không thể, nhưng những người phẫu thuật thẩm mỹ không thuộc số đông thiếu đói.

Thậm chí trong những nền độc tài nghèo khổ, vẫn có nhóm đặc quyền hưởng lợi từ hệ thống. Các nhà phân tích Hàn Quốc ước tính có khoảng 200.000 người thuộc giới thượng lưu Bắc Triều Tiên, gồm các thành viên gia đình cán bộ cầm quyền, và các nhân viên cấp cao của chính phủ hoặc quân đội. Thông thường, họ sống ở Bình Nhưỡng.

Khách hàng của phẫu thuật thẩm mỹ có thể được tìm thấy ở những gia đình này. Chỉ những tầng lớp đặc quyền đặc lợi mới có cơ hội hiếm hoi đi nước ngoài, làm việc như các nhà ngoại giao, các đại diện kinh doanh do chính phủ bảo trợ hoặc đi du học. Trong số này có nhân viên ở các nhà hàng Bắc Triều Tiên.

Nhiều phụ nữ trẻ thuộc nhóm đặc quyền chọn làm việc ở những nhà hàng này. Tuy làm bồi bàn nhưng ai cũng có bằng cao đẳng và họ đều ở Bình Nhưỡng. Người nào cũng phải có tài múa hát. Dù có được yêu cầu bởi chỉ thị của ông Kim hay không thì phẫu thuật mi dường như đã trở nên phổ biến trong gần một thập niên qua đối với các cô gái Bắc Triều Tiên giàu có.

Song Young-hee, 21 tuổi, lớn lên ở Bình Nhưỡng và đào tẩu sang Hàn Quốc cách đây 2 năm, nhớ lại mọi sự ở Bình Nhưỡng khi trước. “Rất nhiều bạn cùng lớp tôi thi nhau đi phẫu thuật thẩm mỹ. Đó là một điều to lớn đối với các cô gái”, Song Young-hee cho Asia Times Online hay trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại.

Song Young-hee giải thích cụ thể rằng không phải ai cũng đủ tiền đi phẫu thuật thẩm mỹ. “Nó chỉ dành cho những người cực giàu, ý tôi là những gia đình thân cận với tập thể lãnh đạo”.

Có nhiều đánh giá khác nhau về mức độ phổ biến của hiện tượng phẫu thuật thẩm mỹ ở các khu vực khác ngoài thủ đô Bắc Triều Tiên. Một bài báo năm 2006 cho biết, riêng ở thị trấn Shinuiju giáp biên giới Trung Quốc đã có tới 60% phụ nữ trải qua phẫu thuật thẩm mỹ. Nó cũng phụ thuộc vào việc một người định nghĩa như thế nào về “phẫu thuật thẩm mỹ”.

“Open Radio for North Korea” – một đài phát thanh ở Seoul chuyên thu lượm tin tức từ những người bên trong Bắc Triều Tiên – cho biết, sự bùng nổ phẫu thuật thẩm mỹ đang lan nhanh tới nhiều khu vực nông thôn hẻo lánh, và phẫu thuật không có giấy phép thường mang lại những kết quả không mong muốn.

Tuy nhiên, phần lớn khách hàng của xu hướng mới này là “những phụ nữ thành thị giàu có”, theo Kim Yong-hyun, một chuyên gia về Bắc Triều Tiên ở Đại học Dongguk ở Seoul, trong khi các trường hợp ở nông thôn cần được xác minh – điều khó có thể thực hiện do sự cô lập của Bắc Triều Tiên.

Các nhà quan sát cũng chỉ ra rằng, định nghĩa “phẫu thuật thẩm mỹ” ở Bắc Triều Tiên hiện nay chủ yếu bao gồm các phẫu thuật tương đối đơn giản, chẳng hạn như xóa nếp nhăn, làm trắng da và “các phẫu thuật tạo mí đôi”, chứ không phải hút mỡ bụng, nâng ngực hoặc các thủ tục phức tạp hơn cần đến thiết bị y tế đặc biệt.

Có vẻ như phổ biến nhất là phẫu thuật tạo hai mí, tái định hình lớp da quanh mắt để tạo ra nếp gấp ở mí trên, làm cho cặp mặt Đông Á trông Tây hơn.

Thông tin đầu tiên về xu hướng này là từ một nhóm phóng viên Hàn Quốc tới thăm Tổ hợp Công nghiệp Kaesong, một cụm các nhà máy Hàn Quốc hoạt động bên trong lãnh thổ Bắc Triều Tiên như một biểu tượng xoa dịu căng thẳng liên Triều, năm 2007. Họ nhận thấy một số công nhân Bắc Triều Tiên có vẻ đã phẫu thuật tạo mí đôi nhưng lại suy luận rằng “những người Bắc Triều Tiên nghèo đói” sẽ không có đủ các phương tiện tài chính để làm điều đó.

Có rất nhiều bằng chứng hậu thuẫn cho sự tồn tại của ngành phẫu thuật thẩm mỹ mới mẻ ở Bình Nhưỡng, chẳng hạn như các bức hình trên Internet được báo chí nhà nước đăng tải về một tiếp viên hãng Koryo Airlines và một diễn viên múa Bắc Triều Tiên.

Về mặt dân tộc, khoảng 78% người Triều Tiên được sinh ra không có mí đôi. Ở Hàn Quốc, phẫu thuật tạo mí đôi bắt đầu nở rộ hồi những năm 1960 khi các ngôi sao điện ảnh dẫn đầu xu hướng này. Họ muốn có “cặp mắt to hơn” giống người phương Tây. Giờ đây, xu hướng này đang thâm nhập nhanh chóng vào “Vương quốc Ẩn dật” bất chấp sự cô lập của nó.

“Vẻ đẹp” đã thay đổi ở Bắc Triều Tiên

Mốt phẫu thuật thẩm mỹ ở Bắc Triều Tiên cũng dẫn đến một sự thay đổi trong nhận thức về vẻ đẹp. Hồi những năm 1980 và 1990, tiêu chuẩn vẻ đẹp ở Bắc Triều Tiên là một cô gái tròn trĩnh một chút, chứng tỏ được ăn uống đầy đủ ở một đất nước nghèo khổ.

Về chiều cao, để gia nhập “các nhóm mơ ước” – gồm những phụ nữ trẻ hấp dẫn được trưng dụng cung ứng các dịch vụ giải trí và cả tình dục cho lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il cùng các trợ tá cấp cao của ông này – các cô gái không được cao quá 1m6. Một số người cho rằng đó là bởi Kim Jong-il chỉ cao 1m63.

Tuy nhiên, “ở Bắc Triều Tiên những ngày này, nhận thức của người dân thiên mạnh về các tiêu chuẩn phương Tây. Chẳng hạn, phụ nữ muốn nhỏ nhắn hơn và cao hơn”, nữ sinh Song cho biết. Song cũng cho rằng, điều này là do người Bắc Triều Tiên vẫn bí mật xem phim kịch Hàn Quốc, trong đó các diễn viên có phong cách ngày càng Tây hóa.

Kang Soo-jin, chủ tịch Liên minh vì nữ quyền Bắc Triều Tiên, một nhóm ủng hộ có trụ sở ở Seoul, bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi này trong nhận thức. Nhưng dường như có lợi cho cô. Kang đã đào tẩu sang Hàn Quốc hơn chục năm trước. Ngay từ khi sinh ra, mũi cô đã cao và nhọn. “Hồi còn ở Bắc Triều Tiên, tôi cảm thấy xấu hổ khi có mũi cao như vậy. Nhưng khi tôi tới Hàn Quốc, tôi nhận ra phụ nữ ở đây thích nâng cao sống mũi. Mọi người hỏi có phải tôi phẫu thuật thẩm mỹ ở Bắc Triều Tiên hay không. Họ thèm muốn chiếc mũi của tôi. Tôi cảm thấy tốt hơn nhiều”.

Nữ sinh Song nói rằng sự chú ý từ bên ngoài vào trào lưu phẫu thuật thẩm mỹ ở Bắc Triều Tiên tự nó phản ánh định kiến nào đó đối với đất nước này. “Sau tất cả, chúng tôi không phải những người cổ hủ như thế giới bên ngoài thường nghĩ. Dù sự kiểm soát của nhà nước rất gắt gao [ở Bắc Triều Tiên], những người trẻ tuổi vẫn là những người trẻ tuổi”, cô nói.

Hiện chưa rõ các nhà chức trách Bắc Triều Tiên nhìn nhận như thế nào về “ảnh hưởng chủ nghĩa tư bản điêu tàn” vốn đang thâm nhập sâu hơn vào đất nước này.

Ha Tae-keung, giám đốc đài “Open Radio for North Korea”, cũng tin rằng xu hướng này cho thấy người dân Bắc Triều Tiên không khác biệt nhiều so với những người khác. “Khát vọng làm đẹp là của chung phụ nữ. Và những phụ nữ có điều kiện kinh tế sẽ ngày càng thích phẫu thuật thẩm mỹ”.

Người dịch: Trúc An

Bản tiếng Việt © Ba Sàm 2011