Quảng Ngãi Nghĩa Thục

MỘNG TUYỀN VẤN ÐÁP SAO LỤC 299

THINH QUANG
VẤN: Cụ bà Lê Thanh Hoa, San Jose: Tại sao người ta gọi tư tưởng Nho học là tư tưởng Khổng Mạnh? Xin bà cụ giải thích điều này cho. Vô cùng cảm ơn bà cụ.
ÐÁP: Trong Mạnh Mẫu tam thiên có ghi rõ:” Mạnh Tử là một nhà Thánh Hiền, được người đời coi là bậc hiền tài thuộc hàng thâm nho uyên bác. Ngài thấm nhuần được tư tưởng của Ðức Khổng Tử một cách toàn diện, phát huy khắp cùng trong thiên hạ. Vì vậy sau này người đời gọi tư tưởng Nho học là tư tưởng Khổng Mạnh. Thật ra, điều này hoàn toàn là do công lao của người ngừoi mẹ vĩ đại của Ðức Mạnh Tử.
Câu chuyện vĩ đại được văn học sử ghi lại như sau:
“Lúc Mạnh Tử còn nhỏ, nhà ở cạnh nghĩa trang xế bên nhà quàn, ngày nào cũng có đám tang, và nhiều tiếng khóc than thương tiếc. Lúc bấy giờ Mạnh Tử thường giao du với đám trẻ trong khu nghĩa địa cùng nhau bắt chước làm đám tang giả, cũng khóc than thảm thiết đưa linh cửu đến cửa huyệtv.v.. Bà Mạnh Mẫu biết được sợ con bị hư hỏng bèn quyết định dời chỗ ở.
Lần này dọn đến một thị trấn ở không ngờ bên cạnh nhà lại là lò mỗ lợn, ngày đêm chứng kiến ông hàng xóm hành nghề Bảy Ðáp cầm dao chọc tiết lợn. Mạnh Tử cũng bắt chước học cầm dao tìm một đứa bé giả làm heo thịt rồi theo cung cách chọc vào cổ lợn mang thịt ra chợ bày bán. Bà Mạnh Mẫu thấy vậy biết mình chọn sai nơi ăn ở, có thể ảnh hưởng tai hại cho con bèn dời nhà đi lần nữa.
Lần này, bà Mạnh Mẫu quyết định tìm đến một nơi cạnh trường học để ở. Quả nhiên, bà thấy Mạnh Tư ûcũng theo các học sinh căùp sách đi học, cũng ghi lại các điều răn bảo của nhà trường học lấy nằm lòng. Bà Mạnh Mẫu thấy vậy mừng thầm trong bụng.
Một hôm Mạnh Mẫu đang dệt vải, thấy Mạnh Tử về sớm, biết là con mình đã trốn học. Mạnh Mẫu bèn dùng dao cắt đứt luôn xấp vải đang dệt dở, rồi lên tiếng gọi Mạnh Tử buồn bã nói:” Việc học hành của con cũng như mẹ dệt vải cần phải chăm chỉ từng sợi,từng sợi, không thể lơ là dù chỉ là một nháy mắt mới mong có thể dệt thành tấm vải tốt được. Cũng như việc học hành của con vậy. Hôm nay con đã trốn học chẳng khác nào như tấm vải mẹ đang dệt đã cắt đứt, tất cả công lao của mẹ thức khuya dậy sớm,cố gắng đều như công dã tràng cả.”
Từ đó, Mạnh Tử thấm nhuần lời mẹ dạy, ngày ngày đều cố gắng học tập. Quả nhiên sau này trở nên người tài được tôn vinh là bậc thánh hiền.
Tích này được lấy ra trong Tam Tự Kinh, nguyên văn chữ Hán như sau:
TÍCH MẠNH TỬ, TRẠNH LÂN XỨ,TỬ BẤT HỌC,ÐOẠN CƠ TRỮ.
ÐẬU YẾN SƠN,HỮU NGHĨA PHƯƠNG,GIÁP NGŨ TƯ,Û DANH CÂN DƯƠNG.
Còn tiếp
THINH QUANG