Quảng Ngãi Nghĩa Thục

MỘNG TUYỀN VẤN ÐÁP SAO LỤC 271

THINH QUANG

VẤN: Oâng Vũ Văn Bỉnh, Los Angeles: Tôi thường nghe nhiều người đề cập đến “cá ngựa” và đều cho rằng nó là một món ăn ngon và được xem là loại thần dược. Chẳng biết có đúng vậy chăng? Bà cụ giải thích cho.

ÐÁP: Thường “cá ngựa kho với củ súng” vừa là món ăn ngon vừa là vị thuốc chữa khỏi được nhiều bệnh. Món này ít người biết đến vì cá ngựa rất hiếm, thường chỉ bắt được vài ba con trong một mẻ lưới. Vả lại cá ngựa thuộc loại hải sản ít bắt được nhiều. Dân chài lưới bắt được thường mang phơi khô bán được nhiều tiền hơn.
Cá ngựa còn có tên hải mã, tên khoa học là Hippocampus, họ hải long syngathidae. Ðây là giống cá nước mặn dài 15 – 30cm, đầu gống như đầu ngựa, hình thù cũng tương tợ con tuấn mã đang phi nước đại. Cá ngựa có nhiều loại: loại lớn gọi là đại hải mã, loại có gai gọi thiết hải mã, loại có ba khoan được gọi tam ban hải mã.
Về màu sắc thì màu nào cũng có thể làm thuốc được, bất kể trắng hay vàng, hoặc đen hay xanh nhạt. Tuy vậy quí nhất là màu trắng và vàng. Cá ngựa hiện diện quanh năm tại bờ biển Việt Nam, nhưng bắt được chúng rất khó khăn, người kéo lưới thường chỉ được lác đác vài ba con.
Cá đực có một cái túi ở bụng để chứa trứng và cá con. Cá mái đẻ xong là bỏ đi để mặc cho con cá bố chịu lấy trách nhiệm. Con đực có túi nuôi con vì vậy nhiều người tưởng lầm cá có túi là con mái.
Khi bắt được cá ngựa, bỏ ruột, phơi khô rồi uốn cong đuôi lại cho đẹp, thường buộc một cặp hai con lại với nhau gọi là một đôi trống mái.
Theo sách thuốc cổ truyền, hải mã có vị ngọt mặn,tính ấm đi vào kinh thận. Nó có công năng tráng dương, ấm thủy tạng, bổ ích phòng sự chuyện vợ chồng, cường dương,làm cho người hiếm con dễ thụ thai, trị đau bụng do khí huyết…Nhớ là các bà có thai thì không được dùng.
Cá ngựa làm ấm thận, làm mạnh cơ qua sinh dục. Khí huyết thông, nên các cơ quan này hoạt động tốt. Do đó mà mới khẳng định cá ngựa bổ ích phòng sự. Những người bị u tuyến tiền liệt lại càng phải dùng cá ngựa.

Phương thuốc cá ngựa:
Cá ngựa kho với củ súng được xem là một bài thuốc hay. Lý do là hai chất đều có tính bổ thận.
Nên biết tính bổ tỳ làm mạnh chức năng vận hóa, tăng thủy cốc là các chất cần thiềt để yểm trợ cho sự hoạt động của thận.
Tính an thần của củ súng phụ trợ cho tính bổ thận, có tác dụng cố tinh. Tuy bài thuốc chỉ có hai chất nhưng lại đầy đủ các nhiệm vụ quân bình.
Ngoài ra còn có bài thuốc phối họp hai chất cá ngựa với câu kỷ tử. Hạt câu kỷ tử (lycium sinense), họ cá có vị ngọt,tính bình. Tác dụng vào ba kinh phế,can,thận. Ðiều cần nhớ là trước khi dùng cá ngựa khô nên rửa sạch, để ráo rồi nướng sơ cho đỡ mùi tanh.

VẤN: Cụ Huỳnh Thanh Tịnh, Virginia: Bà cụ có biết nước ta có báo từ lúc nào không?
ÐÁP: Kề từ ngày Pháp chiếm Nam Kỳ thì vào năm 1865, có tờ báo đầu tiên ra đời. Ðó là Gia Ðịnh báo. Thật ra đó chỉ là tờ báo dùng để đăng thông tư,nghị định. Có thể nói Gia Ðịnh báo là một thứ công báo, lúc đầu, mỗi tháng xuất bản một số rồi dần dà hai số… Về sau bắt đầu có tin tức, bình luận, thi văn, lịch sử…không ngoài mục đích giúp cho trường học có tài liệu để giảng dạy. Sau Gia Ðịnh báo có Phan Yên báo phát hành vào năm 1868 do Diệp Văn Cương chủ biên. Tiếp đến là Nhật trình Nam Kỳ phát hành năm 1883…v.v…
Còn tiếp
THINH QUANG