Bản dịch đầy đủ đầu tiên sang tiếng Anh đầy đủ này dày hai tập và tới trên 1.000 trang.

Một trong những câu chuyện nổi tiếng nhất về tình yêu và chiến tranh của Thái Lan được lần đầu tiên dịch ra tiếng Anh.

Câu chuyện về Khun Chang Khun Phaen kể về một phụ nữ xinh đẹp và một chàng trai anh hùng trẻ tuổi – tương tự như nhân vật Casanova của Thái Lan – và một người cầu hôn khác giàu có hơn.

Đây là câu chuyện có từ hàng trăm năm và từng lần đầu tiên được đọc trong các buổi biểu diễn ngoài trời trước đám đông dân làng, và được truyền miệng tới ngày nay.

Câu chuyện về Khun Chang Khun Phaen của Thái Lan là một phiên bản của chuyện tình Romeo và Juliet pha trộn với Robin Hood.

Nó động chạm tới những chủ đề muôn đời của một phụ nữ bị giằng xé giữa hai người yêu, cuộc đấu tranh giữa người giàu và người nghèo, và ý tưởng nổi dậy chống lại vua chúa.

Cuộc đối thoại đầy đam mê, cảm động, thậm chí hài hước – như đồng dịch giả Chris Baker và Pasuk Phongpaichit đã chứng minh.

“Tôi lo sợ những cơn gió mạnh và mặt trời gay gắt sẽ làm hỏng mặt da mặt trắng trẻo của em. Chắc hẳn em đã cứng người và mệt mỏi do đi bộ … Tôi theo em tới đây bởi vì tôi yêu em,” người yêu trẻ đẹp trai, Khun Phaen, nói.

“Tôi nhớ em. Vào ban đêm đôi mắt của tôi chong chong thức.

“Tôi cảm thấy ngọn lửa đuổi theo tôi và tôi không thể trốn thoát. Tôi phát ốm vì cô đơn và khao khát.

“Thế còn em thì sao?”

Nàng Nang Wanthong trắng trẻo đáp: “Anh đến trút hết nỗi niềm từ trái tim mình. Anh nói với hy vọng em sẽ mềm lòng.

“Em nghĩ rằng em cũng thương mến anh đôi chút vì thế em sẽ không hoàn toàn từ chối tình cảm của anh.”

Quá khứ đau khổ

Một phiên bản của tình sử này được các nhà thơ cung đình và hai vị vua Thái Lan ghi chép lại.

Đồng dịch giả Chris Baker (phải), với Pasuk Phongpaichit, nói không có động cơ chính trị đằng sau bản dịch này.

Cho tới tận ngày nay, các đường phố, tác phẩm nghệ thuật, chương trình TV và thậm chí cả trẻ em được đặt tên theo các nhân vật này. Học sinh Thái học các đoạn trích từ tác phẩm đó.

“Đó là câu chuyện về số phận của người phụ nữ trong đó các chiến binh này là tối thượng và nam giới thống trị,” bà Pasuk, một trí thức hàng đầu Thái Lan, nói.

Trong những năm qua, tất nhiên, Thái Lan đã thay đổi rất nhiều. Làng mạc và đời sống cung đình đã phát triển, có lẽ tiến triển nhiều hơn so với những gì giai cấp thống trị hiện nay muốn thừa nhận.

Chris Baker nói rằng không có động cơ chính trị đằng sau bản dịch này – ngay cả khi các yếu tố của câu chuyện phản ánh trực tiếp việc thực thi quyền lực.

“Có chủ đề về nổi dậy của mọi người dân. Vợ ông bị cướp đi và ông chịu những bất công thậm chí cuối cùng trở thành một người ngoài vòng pháp luật. Trên thực tế, nhà Vua lo ngại nhất nếu ông sẽ nổi loạn.”

“Và tôi nghĩ rằng cách hiểu sẽ là có hai chủ đề – vị trí của người phụ nữ trong một xã hội vốn cho người đàn ông mọi quyền lực, và người đàn ông bé nhỏ chống lại sự giàu có và quyền lực – và hai chủ đề đó được hoàn toàn hòa trộn vào nhau,” ông Baker, nhà sử học được đào tạo tại Cambridge, nói.

Một giải thích nữa về sự nổi tiếng lâu dài của câu chuyện này có thể là các minh họa – bìa ấn bản mới này giới thiệu vẻ đẹp ngọt ngào của người phụ nữ dưới cái nhìn của một người đàn ông trẻ đẹp trai.