Số sinh viên Anh học ở Mỹ đang cao đến kỷ lục, nhưng với học phí dự kiến sẽ tăng ở Anh và xứ Wales, liệu sẽ có thêm sinh viên vượt Đại Tây Dương đi du học?

Trong biển áo cổ động các đội bóng bầu dục Mỹ, và huy hiệu trường đại học, khó mà tìm được thứ trang phục đặc trưng Anh.

Vậy mà có người tự hào mặc là anh James Martin, 27 tuổi, người Sheffield, nay đã sống quen trong khu ký túc xá đại học George Mason ở Virginia như nhà mình.

Đang theo học khóa thạc sĩ, anh Martin đã có sẵn một bằng tốt nghiệp cũng từ trường này.

Anh là một trong số những sinh viên Anh ngày càng đông chọn theo học tại các trường của Mỹ.

“Tôi chưa bao giờ nghĩ đến chuyện học đại học, vì quá trình học của tôi. Tất cả những gì gia đình tôi nhận được đều do tự phấn đấu,” anh giải thích và tự hào về gốc gia đình lao động ở Hillsborough, Nam Yorkshire.

“Tôi chọn học ở đây là vì giá tiền,” anh nói thêm.

Dễ nhập học

Nhận được bảng điểm tốt nghiệp A-level thấp hơn mong đợi, anh qua sống một năm để nghỉ ngơi theo thông lệ ở Hoa Kỳ.

Và rồi anh quyết định đăng ký đại học cộng đồng ở bang Virginia, gần Washington DC.

Vì mẹ anh là người Mỹ cho nên anh không cần phải xin visa sinh viên.

Anh nói mức học phí tại đại học cộng đồng tính ra chừng 1.500 USD một năm.

James Martin tự hào mặc áo ủng hộ đội tuyển bóng đá England

“Nếu đã tốt nghiệp trung học thì việc nhập học vô cùng dễ. Chi phí hiện nay vào khoảng 50-60USD cho mỗi giờ trong tín chỉ môn học. Tôi nghĩ đây là cách rất rẻ để đi học.”

Khả năng có thể đi học vào buổi chiều cho phép anh có thể đi làm bán thời gian ở trong khu học xá để tăng thu nhập.

Sau khi học xong đại học cộng đồng anh được nhận vào đại học George Mason và nhờ có khoản vay sinh viên mà anh học xong bậc đại học.

Anh ước tính thời gian học ở George Mason kể cả tiền học, tiền sống và sách vở thì mỗi năm tốn chừng 14.000 USD.

Với viễn cảnh tiền học ở Anh và xứ Wales sẽ lên đến 9.000 bảng mỗi năm, nhiều người dự báo sinh viên Anh sẽ theo bước James Martin.

Kêu gọi đi lại

Ủy ban học bổng Fulbright, tổ chức chuyên quảng bá trao đổi sinh viên giữa Anh và Mỹ, tin rằng số sinh viên Anh học ở Mỹ trong năm tới có thể tăng “vô cùng nhiều” sau quyết định tăng học phí và số chỗ vào đại học ở Anh có giới hạn.

Lauren Welch là giám đốc chuyên về cố vấn và tiếp thị cho ủy ban nói mối quan tâm từ sinh viên Anh với các trường của Mỹ “tăng vùn vụt”.

Trong phiên hội chợ du học gần đây cho học sinh muốn tìm kiếm khả năng du học ở Mỹ, bà ghi nhận mức tăng 50% người tham gia so với năm ngoái.

Trang mạng của ủy ban cũng tăng lượng người truy cập lên một phần ba.

“Người ta lo có thể sẽ không có chỗ học ở Anh cho nên muốn thử cơ hội ở các nước khác xem sao,” bà Welch giải thích.

Học phí ở Mỹ thay đổi vô cùng nhiều tùy theo trường.

Chi phí trung bình cho mỗi năm học ở đại học tư nhân vào khoảng 20.000 bảng, còn ở trường công là từ 12-18.000 bảng.

Emma Watson học tại trường Brown ở Rhode Island

“Với khả năng tăng học phí không giống như Mỹ, tôi nghĩ sẽ có cảm giác sinh viên nghĩ rằng nếu đã phải trả 9.000 bảng thì tại sao không ráng thêm vài ngàn và được du học nước ngoài,” bà Welch nói thêm.

Trong năm học 2009-2010 có 8.861 sinh viên từ Anh sang Mỹ học, theo con số của Viện giáo dục quốc tế trong báo cáo Open Doors 2010 – cao nhất từ trước đến nay.

Một sinh viên nổi tiếng đi theo con đường này là nữ diễn viên Emma Watson từ phim Harry Potter, học tại đại học Brown ở Rhode Island.

Khoảng một nửa số sinh viên trên học ở bậc đại học, và gần một phần ba là cao học.

Khoảng một phần ba số sinh viên học đại học được học bổng, còn lại thường là do gia đình tài trợ.

Udayan Tripathy năm nay 21 tuổi, đang học tại đại học Georgetown nổi tiếng của Washington DC, nơi cựu tổng thống Bill Clinton cũng từng học.

“Bố tôi trả tiền,” anh giải thích. “Quý vị sẽ thấy đa số sinh viên Anh là từ các gia đình giàu có, hay trung lưu cao. Trường hợp của tôi thì bố tôi phải làm việc rất cực khổ để đưa tôi vào đây.”

Rào cản visa

Quyết định của Udayan bỏ hệ thống đào tạo Anh để sang Mỹ là do lựa chọn.

Anh tin rằng hệ thống đại học Mỹ, nơi quí vị không phải chọn các môn “chính” trong năm đầu tiên, cho phép sinh viên có thêm cơ hội phát triển, thử nhiều loại môn học trước khi quyết định chuyên tâm vào vấn đề gì.

Chi phí chênh lệch giữa hay nước, ước ao được trải nghiệm Hoa Kỳ và tương lai nghề nghiệp là các lý do chính để người Anh sang đây học, theo Allan Goodman, chủ tịch Viện giáo dục quốc tế.

“Nhiều sinh viên cho rằng họ sẽ có việc làm tốt hơn nếu có bằng cấp ở Mỹ,” ông nói.

Học ở nước ngoài có thể tăng viễn cảnh nghề nghiệp cho sinh viên, bằng cách mở rộng khả năng việc làm.

Nhập cảnh Mỹ bằng visa sinh viên cho phép ở lại thêm một năm (hoặc là hai năm nếu học khoa học) để lao động.

Nhiều sinh viên Anh có thể sẽ cân nhắc giải pháp du học Mỹ

Một khảo sát về chủ thuê mướn do Hội đồng Anh về Công nghiệp và đào tạo thực hiện năm 2007 cho thấy học đại học và luyện kỹ năng ở nước ngoài giúp tăng khả năng kiếm việc làm của sinh viên.

Nhưng nếu không có gia đình khá giả, hay không có học bổng, thì sẽ khó kiếm tiền để học ở Mỹ.

Các khoản vay cho sinh viên Anh chỉ có thể được dùng để học ở Anh, cho nên bất kỳ ai muốn vay tiền để đi học cần phải vay từ các ngân hàng tư nhân, với lãi suất cao hơn, và không thể chậm trễ thanh toán.

Xin visa du học là thêm một khó khăn, nhưng theo Amanda Morgan, người đang làm giám đốc phụ trách tuyển sinh ở đại học George Mason thì “khá dễ dàng” với sinh viên Anh.

“Họ chỉ cần trình bày là không có ý định di cư sang Mỹ, và nói chung sinh viên Anh thường gắn bó với việc quay trở về nước cho nên người ta không lo lắng lắm về chuyện đó,” bà nói.

Qui định của visa I-20 cho phép sinh viên mỗi tuần làm việc tại trường tối đa 20 giờ, nhưng ngay cả trong trường hợp đó thì họ vẫn phải chứng minh có đủ tiền trả tiền học, hay có một khoản vay đã được chấp nhận trước.

Không có hỗ trợ tài chính, học bổng, hay quan hệ gia đình thì sinh viên Anh vẫn gặp khó khăn khi sang Mỹ.

Nhưng với tương lai tăng học phí ở Anh và xứ Wales, có thể đây là con đường nhiều sinh viên Anh ít nhất là muốn xem thử.