CUỘC HỌP G20 SEOUL ĐI VỀ ĐÂU
CUỘC HỌP G20 SEOUL ĐI VỀ ĐÂU
Giáo sư Tiến sĩ NGUYỄN PHÚC LIÊN, Kinh tế
Geneva, 10.11.2010
Web: http://VietTUDAN.net
Chúng tôi viết bài này tối 10.11.2010. Các nguyên thủ của G20 còn đang ngủ lấy sức để sáng mai 11.11.2010 họp thảo luận về Chiến tranh Tiền tệ Thế giới và có thể động chạm đến Chiến tranh Mậu dịch Quốc tế.
Cuộc Họp Thượng đỉnh G20 Seoul kết quả đi về đâu ?
Đó là câu hỏi mà nhiều nhà Kinh tế đã đặt ra trong những ngày gần đây qua các nhật báo Quốc tế như Le Monde, Le Figaro, The Wall Street Journal, Financial Times… mà chúng tôi liệt kê ra những đầu đề phân tích ở cuối bài viết này của chúng tôi.
Tối nay, Đài Truyền Hình Thụy sĩ TSR đã mời Gs Charles WYPPLOSZ, Giáo sư Kinh tế của Graduate Institute of Geneva, và cũng đặt cùng câu hỏi này. Giáo sư trả lời liền rằng kết quả cuộc họp sẽ không giải quyết ngay được vụ “YUAN CONTRE DOLLAR” hay “DOLLAR CONTRE YUAN“.
Nói cho đúng ra đây là Chiến tranh Tiền tệ chính yếu giữa Hoa kỳ và Trung quốc. Một cuộc Chiến tranh Thương mại, nếu xẩy ra, cũng chính yếu giữa hai nước.
Trước khi đến cuộc họp G20 Seoul, hai nước như kiếm đồng minh hỗ trợ mình trong cuộc đấu đá tại Seoul. Nếu không muốn cuộc đấu đá trở thành quá căng thẳng để Chiến tranh Tiền tệ bước sang Chiến tranh Thương mại, thì các nguyên thủ chỉ ra một bản Thông cáo chung tạm bợ gồm một số nguyên tắc chung khó thực hiện cụ thể để mỗi người uống cà-phê ngoại giao trước khi chia tay về nước.
Sau đây, chúng tôi tóm tắt những vấn đề cơ bản chưa được giải quyết dứt khoát khiến người ta có thể nói rằng cuộc Họp Thượng đỉnh G20 Seoul không đi đến đâu.
Hai đối thủ chính:
Hoa kỳ và Trung quốc
Trong suốt những thập niên, người ta đã nhận thấy nền tảng đối chọi của hai nền Kinh tế:
=> Phía Hoa kỳ, dân chúng có mãi lực cao. Người Mỹ được khuyến khích tiêu xài xả láng. Tổ chức Tín dụng hướng về tạo điều kiện dễ dàng cho Tiêu thụ. Credit Cards để dân chúng tiêu xài bất cứ ở đâu và bất cứ giờ giấc nào. Tín dụng Địa ốc được chấp nhận dễ dãi để dân chúng mua nhà cửa. Các Công ty xây cất nhà cửa cũng khyến khích dân chúng mua nhà để các Công ty này sống. Thậm chí, lương trả cho công nhân hàng tuần, chứ không phải cuối tháng, cũng là việc khuyến khích tiêu thụ. Khi tiêu thụ nhiều, thì tất nhiên giảm phần tiết kiệm.
=> Phía Trung quốc, Nhà nước độc tài nắm chủ động Kinh tế và không chủ trương tăng mãi lực cho dân chúng vì sợ rằng khi dân chúng giầu lên, họ đòi quyền dân chủ. Công nhân làm việc nhiều để phục vụ kinh tế, nhưng nhận được lương thấp, do đó mãi lực rất nhỏ. Một số lớn nhân công làm việc tại các thành phố ven biển, đến từ nội địa. Với đồng lương thấp, nhưng lại còn gia đình tại những vùng quê trong nội địa, nên phải thắt lưng buộc bụng không dám chi tiêu. Dân Trung quốc “húp cháo với cải mặn “ để tiết kiệm. Đây là thứ Tiết kiệm bó buộc (Epargne forcée) của nhân công.
Kinh tế Trung quốc phát triển trong những thập niên là lợi dụng Mãi lực cao và Tiêu xài xả láng của dân chúng Hoa kỳ. Trung quốc tiết kiệm “húp cháo với cải mặn“ để xuất cảng hàng hóa tràn ngập Mỹ đe moi móc những đồng Đo-la tiêu xài của dân Hoa kỳ. Đồng thời Trung quốc còn chủ trương gắn đồng Yuan chặt vào đồng Đo-la như đỉa đói và độc đoán hạ thấp Tỷ giá đồng Yuan để hỗ trợ cho xuất cảng. Việc chủ trương giữ Tỷ giá đồng Yuan thấp cũng là biện pháp ngăn chặn nhập cảng hàng hóa Mỹ vào Trung quốc.
Kế quả sau những thập niên là Hoa kỳ mắc nợ với tình trạng sản xuất kinh tế đình trệ và thất nghiệp tăng lên gần 10%. Trong khi ấy, Trung quốc trở thành chủ nơ và tiếp tục sản xuất để cung cấp cho Thị trường Hoa kỳ làm cho cán cân mậu dịch Mỹ thiếu hụt và Tầu thặng dư.
Con đường giải quyết
đã vạch ra đơn giản
Không phải chỉ nguyên Hoa kỳ, mà những nước khác trong G20, theo công tâm, đều nhìn thấy con đường giải quyết đã vạch ra. Đó là Hoa kỳ tăng Tiết kiệm và Trung quốc tăng Mãi lực cho dân chúng để Tiêu thụ và chấm dứt việc hỗ trợ xuất cảng bằng cách bất chính là độc đoán giữ Tỷ giá đồng Yuan thấp đối với Đo-la.
Giáo sư Kinh tế Charles WYPLOSZ đã tóm tắt rất đơn giản con đường giải quyết giữa hai đối thủ Trung quốc và Hoa kỳ. Giáo sư nói:
“Cela fait dix ans que tout le monde dit aux Chinois: “Epargner moins et consommer plus”. Les Américains, c’est le contraire : ils consomment trop et n’épargnent pas assez » (Le Monde 09.11.2010, p.4)
(Việc đó đã kéo dài 10 năm rồi, mọi người nói với Trung quốc : «Giảm tiết kiệm và tiêu thụ nhiều hơn«. Người Mỹ thì ngược lại : họ tiêu xài nhiều quá và không tiết kiệm đủ « .
Chiến tranh Tiền tệ lúc này chính yếu phát xuất từ sự đụng chạm giữa hai đối thủ Trung quốc và Hoa kỳ.
Chiến tranh Tiền tệ hay Chiến tranh Thương mại nếu xẩy ra, có được lối thoát thỏa đáng hay không, đó là tùy thuộc chính yếu vào thái độ của Trung quốc có thực hiện con đường giải quyết đơn giản vạch ra trên đây hay không. Nếu Trung quốc tìm mọi cách gian giảo trì hoãn hay cố tình không thực hiện con đường trên để tiếp tục lợi dụng Mỹ và thủ lợi riêng cho mình, thì Chiến tranh Tiền tệ và Chiến tranh Thương mại phải xẩy ra. Mỹ không thể ngồi yên ôm thất nghiệp mà than khóc van nài Tầu nữa.
Bắc Kinh vẫn giữ «statu quo«
Trước cuộc Họp G20 Seoul, Ký giả Harold THIBAULT, từ Thượng Hải, đã viết một bài về thái độ của Trung quốc với đầu đề « PEKIN PREFERE LE STATU QUO A UN CHANGEMENT DE MODELE RISQUE « (BẮC KINH MUỐN GIỮ TÌNH TRẠNG NHƯ HIỆN GIỜ HƠN LÀ MỘT SỰ THAY ĐỔI NGUY HIỂM) (Le Monde 10.11.2010, p.15).
Thái độ giữ nguyên tình trạng hiện giờ (statu quo) có nghĩa là :
* Trung quốc vẫn độc tài không cho dân chúng tăng mãi lực bằng cách bắt công nhân chấp nhận lương rẻ và làm việc như nô lệ, đồng thời không tổ chức những bảo hiểm cho đời sống dân chúng.
* Độc đoán giữ mức lương công nhân rẻ và làm việc nhiều nhằm kéo những Công ty nước ngoài vào Trung quốc để sản xuất.
* Độc đoán cho đồng Yuan móc vào đồng Đo-la và giữ Tỷ giá đồng Yuan thấp đối với Đo-la nhằm : (i) một mặt hỗ trợ cho xuất cảng một cách bất chính ; (ii) một mặt ngăn chặn nhập cảng hàng ngoại bởi vì dân chúng phải tiêu thụ hàng ngoại với giá cao. Đây là một trong những biện pháp Che Chở Kinh tế (Protectionism).
Theo Ký giả Harold THIBAULT, những Lãnh đạo Trung quốc đều biết cái giải quyết đơn giản nêu ra ở đoạn trên mà mình phải theo. Ký giả viết :
« La Chine est le vilain petit canard accusé de maintenir artificiellement sa monnaie à un niveau trop faible… La solution est bien connue : réorienter l’économie vers la consommation intérieure. Pour cela, laisser le yuan grimper, améliorer les salaires pour permettre aux Chinois de dépenser. » (Le Monde 10.11.2010, p.15).
(Trung quốc là con vịt nhỏ láu cá bị tố cáo là cố thủ giữ tiền của mình ở mức độ rất thấp… Cái giải quyết đã được biết rõ : hướng Kinh tế về tiêu thụ nội địa. Để thực hiện, hãy để cho đồng yuan tăng lên, hãy trả lương cao hơn để cho phép dân Trung quốc tiêu thụ).
Nhưng những Lãnh đạo Trung quốc vẫn giữ tình trạng nguyên vẹn hiện giờ (statu quo) vì sợ nguy hiểm như sau :
« Le risque est d’assister à une baisse de commandes et donc à une hausse du chômage, et à la montée d’un mécontentement politique «
(Cái nguy hiểm là phải chứng kiến việc giảm những đặt mua hàng và do đó tăng thất nghiệp và sự lớn lên của những phản đối chính trị)
Hoa kỳ muốn Trung quốc giải quyết những mất thăng bằng Kinh tế trong cộng đồng quốc tế, trong khi đó Trung quốc chỉ nghĩ đến những nguy hiểm và quyền lợi riêng lẻ của nước mình.
Phản ứng của Hoa kỳ
đối với cố chấp ích kỷ của Trung quốc
Trước thái độ cố chấp của Trung quốc, Hoa kỳ không đủ kiên nhẫn ngồi yên ôm 10% thất nghiệp mà than khóc, cũng không thể để Kinh tế của mình mang những triệu chứng đình trệ bởi tụt giá (Déflation) như những năm 1930. Vì vậy, Hoa kỳ phản ứng trên hai mặt trận :
=> Mặt trận Thương mại dành cho Bộ trưởng Tài chánh GEITHNER. Trong cuộc họp các Bộ trưởng Tài chánh G20 Geongjy, Oâng GEITHNER đề nghị với G20 về việc giải quyết mất thăng bằng cán cân thương mại. Giải quyết này thực ra chỉ là việc giảm căng thẳng của hiện tình Chiến tranh Tiền tệ. Đề nghị điều chỉnh cán cân thương mại giữa +4% và -4% là điều khó thực hiện vì những lý do sau đây :
* Những con số thống kê khó kiểm chứng, nhất là kiểm chứng những con số của nước độc tài Trung quốc.
* Việc thặng dư cán cân thương mại của một số nước, như Đức chẳng hạn, không phải là do thủ thuật gian lận tiền tệ, mà là do khả năng cạnh tranh cần phải nâng đỡ. Một số nước có thặng dư cán cân thương mại như Nga, Saudi Arabia… là do bán nguyên vật liệu, dầu hỏa… Không thể cắt giảm thặng dư cán cân vì khả năng cạnh tranh cao, hay vì bán nguyên vật liệu.
* Cơ quan nào có thẩm quyền kiểm soát và điều chỉnh thặng dư, thậm chí chế tài. IMF không có thẩm quyền làm những công việc này.
Cuộc Họp Thượng đỉnh G20 Seoul có thể tiếp tục thảo luận về vấn đề mất thăng bằng cán cân thương mại này để các nguyên thủ của G20 đến Nam Hàn họp có một thông cáo chung tạm bợ, chứ đừng bị phê bình là đến Nam Hàn tiêu tốn tiền bạc để chỉ uống rượu Sâm Cao Ly cho « chí cường lực tăng « thoải mái thân xác cá nhân.
=> Mặt trận Tiền tệ dành cho Thống đốc Ben BERNANKE. Với độc chiêu tiền tệ QE (Quantitative Easing) USD.600 tỉ mới rót vào lưu hành Đo-la, Tiến sĩ Ben BERNANKE đánh thẳng vào sự gian giảo cố thủ giữ Tỷ giá đồng Yuan hạ. Tiến sĩ Ben BERNANKE ra độc chiêu mà không cần thảo luận dài dòng trong những cuộc họp của G20, cũng chẳng cần nhắc tới những lo sợ của Trung quốc.
Thực vậy, theo CNN, New York Times, Trung quốc than phiền và lo sợ như sau:
“Mỹ chơi đòn độc, Trung Quốc yêu cầu giải thích
Các chuyên gia có tiếng tại Trung Quốc vừa cho biết việc Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) quyết định tung 600 tỉ USD mua lại trái phiếu chính phủ Mỹ là một đòn độc với Trung Quốc.
Việc FED tung 600 tỉ USD mua lại trái phiếu được cho là một đòn độc với Trung Quốc.
Các chuyên gia có tiếng tại Trung Quốc đã nhận định rằng hành động trên sớm muộn sẽ khiến cho Trung Quốc vấp phải nhiều vấn đề nan giải.
Trước tiên, tỉ giá đồng nhân dân tệ (NDT) có khả năng tăng vượt tầm kiểm soát của Trung Quốc. Xu thế NDT tiếp tục tăng giá là khó có thể đảo ngược. NDT tăng giá là cản trở rất lớn đối với xuất khẩu của nước này.
Quyết định của FED cũng khiến cho việc thực thi các chính sách kinh tế vĩ mô của Trung Quốc đang đứng trước nhiều thách thức to lớn.
Trước tình hình đó, Trung Quốc cho biết FED cần phải giải thích quyết định mua trái phiếu.”
Tiến sĩ Ben BERNANKE, đứng đầu Ngân Hàng Trung ương, có những quyết định Tiền tệ độc lập với Chính trị. Tiến sĩ có thể trả lời cho Trung quốc : « Đo-la là Tiền của chúng tôi, còn những vấn đề của các ông là của riêng các ông ! »
Trung quốc và Pháp (?) cố tình lạc đề
tại cuộc Họp G20 Seoul
Theo Ký giả Harold THIBAULT, Trung quốc sẽ kéo vây cánh để công kích Hoa kỳ về hai Mặt trận Thương mại và Tiền tệ trên đây, nhất là về quyết định QE của Thống đốc Ben BERNANKE :
« La Chine : maintenir le statu quo, tout en essayant de détournant l’attention. Le vice-ministre des finances, Zhu Guangyao, s’est attaqué, lundi 8 novembre, aux Etats-Unis, accusés de faire tourner la planche à billets. Il a promis que la décision de la Réserve Fédérale d’injecter 600 milliards de dollars fera l’objet de discussions lors du sommet du G20 de Seoul « (Le Monde 10.11.2010, p.15)
(Trung quốc : giữ tình trạng hiện giờ, nhưng cố gắng lái lạc đề chú ý. Thứ trưởng Tài chánh, Chu Quang Dao, thứ hai ngày 8 tháng 11, đã tấn công Hoa kỳ, tố cáo là cho chạy máy in tiền mới. Oâng hứa là việc quyết định của FED rót 600 tỉ đo-la sẽ là đầu đề thảo luận trong cuộc họp G20 tại Seoul).
Công kích về vấn đề này, Trung quốc muốn kéo cuộc họp sang hướng đi tìm một đồng tiền thay thế cho đồng Đo-la đã được Thống đốc Ngân Hàng Trung quốc, Chu Tiểu Xuyên, xướng lên cách đây hơn một năm và được sự ủng hộ của TT.Sarkozy.
Trung quốc biết rằng kỳ họp tới của G20, TT.Sarkozy sẽ là Chủ tịch điều hành. Tuần vừa rồi, chính Chủ tịch Trung quốc, Hồ Cẩm Đào, đã sang tận Paris ký với TT.Sarkozy những Hợp đồng Kinh tế trị giá Euro.14 tỉ. Phải chăng đây cũng mang ý nghĩa một món quà thân thiện kéo vây cánh.
Bàn về việc vây cánh này, Giáo sư Alain FAUJAS viết :
« S’allier avec les Chinois pour contester la suprématie du dollar permettra à la France de vendre à la Chine quelques métros et c’est tout. On n’est pas là dans la logique économique, mais politique « . (Le Monde 09.11.2010, p.4)
(Liên kết với Trung quốc để phản đối ưu thế của Đo-la sẽ cho phép Pháp bán cho Trung quốc một ít xe đường hầm và chỉ có thế. Người ta không phải là ở trong lý luận kinh tế, mà là chính trị)
Bà Angela MERKEL
lo sợ một cuộc Chiến tranh Thương mại
Nếu cuộc họp G20 chỉ gồm những công kích lạc đề nhằm che dặy vấn đề thực căng thẳng và thất lợi Tiền tệ và Thương mại giữa hai đối thủ chính yếu là Hoa kỳ và Trung quốc để cuối cùng cuộc họp chỉ đưa ra những giải quyết tạm bợ, thì Chiến tranh Tiền tệ sẽ chuyển sang Chiến tranh Thương mại bằng những Biện pháp không giá biểu (Mesures non tarifaires) của Che Chở Kinh tế (Hidden Protectionism/ Protectionnisme déguisé).
Nhật báo Financial Times 09.11.2010 đăng ở trang nhất bài phỏng vấn Bà Angela MERKEL với đầu đề : « MERKEL FEARS PROTECTIONISM » (MERKEL LO SỢ CHE CHỞ KINH TẾ).
Bà Thủ tướng Đức, Angela MERKEL, là người đơn giản và không sợ nói thực ra vấn đề. Ba Ký giả Lionel BARBER, Quentin PEEL và Gerrit WIESMANN từ Bá Linh, đã viết về những lo sợ của Bà trước cuộc Họp Thượng đỉnh G20 tại Seoul :
“The greatest danger facing the global economy is a return to trade protectionism, Angela MERKEL, German Chancellor, has warned ahead of this week’s meeting of global leaders in Seoul… Ms MERKEL suggested that China must be persuaded with “facts and benchmarks” to set a “fair exchange rate “ for the renminbi.” (Financial Times 09.11.2010, p.1)
(Điều nguy hiểm lớn nhất đối với Kinh tế toàn cầu là việc trở về chế độ Che Chở Thương mại. Bà Angela MERKEL, Thủ tướng Đức, đã cảnh cáo trước cuộc họp tuần này của những Lãnh đạo đến Seoul… Bà MERKEL đã đề nghị Trung quốc phải thấu triệt với “việc làm thực và mức độ rõ rệt “ để đặt một “tỷ giá đúng “ cho đồng Nhân dân tệ).
Những bài báo thời sự tài liệu
* The Wall Street Journal 10.11.2010, p.1:
GOLD HITS HIGH AMID SURGE IN COMMODITIES
* The Wall Street Journal 10.11.2010, p.4:
G20 SUMMIT:SEARCH FOR NEW CURRENCY PLAN
* The Wall Street Journal 10.11.2010, p.13:
PALIN’S DOLLAR AND ZOELLICK’S GOLD
* Le Monde 10.11.2010, p.14:
QUI DEREGLE L’ECONOMIE MONDIALE ? LES PAYS DU G20 PEUVENT-ILS S’ENTENDRE ?
* Financial Times 10.11.2010, p.1:
G20 PLANS TWO-TIER BANK RISK RATING
* Financial Times 10.11.2010, p.2:
FED PURCHASES DRAW MORE FIRE
* Financial Times 10.11.2010, p.2:
CHINA MUST BEWARE SCORING OWN GOAL WITH QE2 CRITICISM
* Financial Times 10.11.2010, p.3:
OBAMA CALLS FOR G20 TO ADDRESS GLOBAL IMBALANCES
* Financial Times 10.11.2010, p.7:
IMBALANCES CLOUD 20/20 VISION
* Le Monde 09.11.2010, p.1:
SOMMET DU G20: COMMENT SORTIR DE LA GUERRE ECONOMIQUE
* Le Monde 09.11.2010, p.2:
UNE PORTE DE SORTIE AU G20: UNE SOLUTION A 4%
* Le Monde 09.11.2010, p.4:
DES PISTES POUR REGULER L’ECONOMIE MONDIALE
* Le Monde 09.11.2010, p.20:
METTRE FIN A L’IMPUISSANCE DU G20
* Financial Times 09.11.2010, p.1:
MERKEL FEARS PROTECTIONISM
* Financial Times 09.11.2010, p.2:
G20 PROPOSES TRADE DEFICIT WARNING SYSTEM
* Financial Times 09.11.2010, p.11:
KEEP THE FAITH:THE G20 CAN STOP THE WAR
* Le Monde 08.11.2010, p.15:
“LA FED EST NOTRE BANQUE CENTRALE ET VOTRE PROBLEME”
* Le Figaro 08.11.2010, p.31:
TOUT CE QUE VOUS AVEZ TOUJOURS VOULU SAVOIR SUE LE “QUANTITATIVE EASING”
* Financial Times 08.11.2010, p.13:
THE G20 MUST LOOK BEYOND BRETTON WOODS
* Le Monde 03.11.2010, p.3:
RETOUR A BRETTON WOODS
Giáo sư Tiến sĩ NGUYỄN PHÚC LIÊN, Kinh tế
Geneva, 10.11.2010
Web: http://VietTUDAN.net
Quảng Ngãi Nghĩa Thục 